Korxona foydasini taqsimlanishi va ishlatilishi. Bajaruvchi: Bobojanova Munojat

Korxona foydasini taqsimlanishi va ishlatilishi.

Bajaruvchi:Bobojanova Munojat

Reja:

• Ishlab chiqarish xarajatlari tushunchasi va uning tarkibi.

Ishlab chiqarish xarajatlari tushunchasi va uning tarkibi.

• Milliy iqtisodiyotdagi ishlab chiqarish birliklari (korxona, firma) o‘z faoliyati natijalaridan ko‘proq daromad olishga harakat qiladi. Har qanday korxona nafaqat o‘zining tovarini ancha yuqori baholarda sotishga, balki mahsulot ishlab chiqarish va uni sotishga qilinadigan sarf-xarajatlarni kamaytirishga ham intiladi.

Tovarlarni sotish baholari asosan korxona faoliyatiga bog‘liq bo‘lmagan tashqi sharoitlar bilan belgilansa, ishlab chiqarish sarf-xarajatlari korxonaning ishlab chiqarish va tayyor tovarlarni sotish jarayonlarini tashkil qilish samaradorligi darajasiga bog‘liq. Lekin har qanday tovarni ishlab chiqarish va sotish uchun ma’lum sarf xarajatlar talab etiladi.

• Tovarlarni sotish baholari asosan korxona faoliyatiga bog‘liq bo‘lmagan tashqi sharoitlar bilan belgilansa, ishlab chiqarish sarf-xarajatlari korxonaning ishlab chiqarish va tayyor tovarlarni sotish jarayonlarini tashkil qilish samaradorligi darajasiga bog‘liq. Lekin har qanday tovarni ishlab chiqarish va sotish uchun ma’lum sarf xarajatlar talab etiladi.

Mahsulot (ish, xizmat) tannarxni tashkil qiluvchi xarajatlar iqtisodiy mazmunga ko’ra, quydagi elementlarga asosan guruxlarga taqsimlanadi:

• Mahsulot (ish, xizmat) tannarxni tashkil qiluvchi xarajatlar iqtisodiy mazmunga ko’ra, quydagi elementlarga asosan guruxlarga taqsimlanadi:
• - moddiy xarajatlar;
• - asosiy fondlar amortizasiyasi;
• - mehnatga haq to’lash bilan bog’liq bo’lgan xarajatlar;
• - ijtimoiy ehtiyojlarga mo’ljallangan xarajatlar;
• - boshqa xarajatlar;

Korxona foydasi va uning taqsimlanishi.

• Moddiy xarajatlar o’z ichiga quydagilarni qamrab oladi:
• - xomashyo va materiallar xarajatlari;
• - texnalogik maqsadlar va xo’jalik ehtiyojlari uchun sarflanuvchi yoqilg’i va energiya;
• - xarid qiluvchi butlovchi qisimlar va yarim tayyor mahsulotlar;
• - sotib olingan qadoqlash va o’rov materiallari xarajatlari;

mashina va asbob-uskunalarni ta’mirlash uchun ehtiyot qisimlar;

• mashina va asbob-uskunalarni ta’mirlash uchun ehtiyot qisimlar;
• - boshqa korxona va tashkilotlar tomonidan ko’rsatiladigan ishlab chiqarish xizmatlari;
• - xizmat davri bir yilgacha bo’lgan kichik qiymatli va tez eskiruvchi predmetning eskirishi yoki har bir instrument, investar, labaratoriya uskunalari va maxsus kiyim – bosh uchun eng kam oylik ish haqining 50 baravar miqdorigacha qiymati;

E'tiboringiz uchun raxmat!