Korxonalarda marketing faoliyatini tashkil qilishning nazariy asoslari

Marketing turlarining tasniflanishi⁴

Tasnifl ash belgisi	Marketing turi	Marketing mazmuni
	1.Strategik marketing 1.2. Taktik marketing	Bozorni strategik segmentlash asosida firma strategiyasini shakllantirish, tovarlar sifatini oshirish, ishlab chiqarishni rivojlantirish va raqobatbardoshlik me‘yorlari strategiyasini prognozlash bo‘yicha ishlarning kompleksi. Bozorni taktik (qisqa muddatli) segmentlash, reklama va tovarlar sotilishini rag‘batlantirish bo‘yicha ishlar kompleksi
	1.Jamoatchilik xususiyatiga ega bo‘lgan g‘oyalar marketing Joylar marketing Ichki marketing Tashkilotlar marketing Xalqaro (global) marketing	Maqsadli guruh (yoki maqsadli guruhlar) tomonidan ijtimoiy g‘oya, harakat yoki amaliyotni qabul qilishlariga erishish maqsadida amalga oshiriladigan dasturlarni ishlab chiqish, hayotga tadbiq etish va bajarilishini nazorat qilish Alohida joylar, ob‘ektlarning joylashishiga nisbatan mijozlarning munosabatini paydo qilish, saqlab turish yoki o‘zgartirish bo‘yicha faoliyat Firma ichida mijozlar bilan ishlaydigan xodimlarni o‘qitish va motivlashtirish bo‘yicha amalga oshiriladigan marketing Mazkur firmani qiziqtiradigan hamma shaxslar va tashkilotlarning munosabatini va xatti-harakatlarini paydo qilish, saqlab turish yoki o‘zgartirishga yo‘naltirilgan faoliyat Firmaning xalqaro miqyosdagi faoliyati
	1.Iste‘mol marketingi 3.2. Industriyalashgan marketing 3.3.Ijtimoiy marketing	Firmalar va pirovard iste‘molchilar, jismoniy shaxslar yoki oilalar o‘rtasidagi marketing. Ikkita firma (huquqiy shaxslar) o‘rtasidagi marketing Foyda olishni o‘z oldiga maqsad qilib qo‘ymaydigan byudjet (davlat) tashkilotlari tomonidan insonlarning ijtimoiy ehtiyojlarini qondirish bo‘yicha marketing
	4.1. Moliyaviy marketing 4.2. Innovatsion marketing 4.3. Sanoat marketingi 4.4. Xizmatlar sohasidagi marketing	Moliyaviy faoliyat sohasidagi marketing Innovatsiyalar, ilmiy-texnika taraqqiyotining yutuqlari, nouxaularni ishlab chiqish va joriy qilish sohasidagi marketing Sanoat mahsulotiga bo‘lgan ehtiyojni qondirish va ishlab chiqarish sohasidagi marketing Xizmat ko‘rsatish doirasidagi ehtiyojlarni qondirish marketingi
	5.1.Bevosita marketing 5.2.Televizion marketing 5.3.Pochta orqali marketing 5.4.Katalogli marketing	Vositachisiz marketing Televizion ko‘rsatuvlarni qo‘llashga asoslangan marketing Pochta-aloqa vositalaridan foydalanadigan marketing Kataloglardan foydalangan holda tovar va xizmatlarni tanlash va reklama marketingi

5.Doimiy bo`lgan talab. Ko‘pchilik korxonalarda tovar yetkazb berish mavsumiy, kundalik va xattoki soatby tebranishga ega. Bu korxonalarning asosiy fondlarini kam yoki ko‘p yuklash muammoasini tug‘diradi.
6.To`laqonli talab. Bu talab to‘grisida tadbirkorlar o‘z savdo tushumlaridan, foydalaridan to‘liq qoniqish olgan xoldagina gapiradilar. Marketing vazifasi iste‘molchilarning tovarni afzal o‘zgarishiga va raqobatning kuchayishiga qaramasdan talabning mavjud darajasini ushlab qolishga xarakat qilish lozim.
7.Xaddan tashqari yuqori bo`lgan talab. Bozordagi talabni qondirish mumkin bo‘lgan darajadan talab darajasi yuqori bo`ladi. Bu xolda marketingning vazifasi - talabning vaqtinchalik yoki doimiy ravishda pasaytirish yo`lini izlab topishdir.
8.Noratsional talab. Tovarga bo‘lgan talabga qarshi xarakat qilish, sog‘likka zararli tovarlarga talabni kamaytirish aniq maqsadli harakatlarni talab qiladi, sigaretlar, spirtli ichimliklarning tarqalishiga qarshi turli tadbirlar o‘tkaziladi.

	- Qo‘llab quvvatlovchi
	Qarshi (aks) ta‘sir ko‘rsatuvchi marketing