Kurs ishi mavzu: Izoxinolin olinishi, fizik-kimyoviy xossalari va ishlatilishi

Izoxinolin Digidroxlorid
(Chinini dihidochiloridum. Chininum dihidrochlorium)

Izoxinolin digidroxlorid xinin tuzlari orasida suvda eng yaxshn eruvchani bо‘lib, uni xinin gidroxloridga ma’lum miqdorda xlorid kislota ta’sir ettirib olinadi. ,

Izoxinolin digidroxlorid rangsiz, hidsiz, ta’mi achchiq poroshok bо’lib, spirtda, suvda juda oson, xloroformda qiyin eriydi, efirda esa¹ erimaydi.
Preparat chinligini xinin gidroxloriddagi kabi aniqlanadi. Preparat suvda yaxshn erishi, metil qiziln indikatoriga nisbatan kuchli kislotalin xossaga ega bо‘lishi bilan xinin gidroxloriddan farq qiladi.
Izoxinolin digidroxlorid miqdorini neytrallash usuli bilan aniqlanadi.
Poroshok va tabletka xolida jelatina kapsulada bezgakka qarshi ichiriladi.
Preparatning 25—50%li suvdagi sterillangan eritmalari orga­nizmga inyeksiya qilinadi.
Og’zi mahkam yopiladigan bankalarda qorong’i joyda saqlanadi-:
Izoxinolin
(Euchininum. Chininum aethylcarbonicum)


Izoxinolin fiziologik tasiri jihatidan xinin preparatlari o’rni i bosib, ta’mi achchiq bо‘lmagan dori moddalarni qidirishda topil- gan preparatdnr.Enxinnini sintez qilishda boshlang‘ich modda yeifatida xinin oln- padi. Xinin karbon kislotaning etil efiri bilan ma’lum sharoitda reaksiyaga kirishib, murakkab efir — ekxinini hosil qiladi.


Izoxinolin oq, yengil, manda ninasimon, hidsiz va mazasiz poroshok. Suvda qiyin, spirt, efir, xloroform va mineral kislotalarda oson eriydi. 91—95° da suyuklanadi.
Izoxinolin chinligini l.chiqlash uchun uning suyultirilgan eritmasiga suyultirilgan sulfat kislota qо‘shilsa, pshml fluoressensiya hosil bо‘ladi. Preparatdagi xinin iolekulasiknng qoldiq talleyoxniin reaksiyasi yordamida aniqlanadi. Eyxinin bogatsa murlsab efirlar singari ishqorlar ta’sirida gidrolizga uchrab, etil spirt, karbon kislota va xininni hosil qiladi.


Gidroliz natijasida hosil bо‘lgan mahsulotlardan xiniiii tallsyoxinnn sinamasi bilan, natriy karbonatni mineral kislotalar yordamida karbonat angidrid ajralib chiqishidan, etil spirti esa yodoform hosil qilish reaksiyasi yordamida aniqlanadi.
Gidroliz natijasida hosil bо‘lgan mahsulotlardan xiniiii tallsyoxinnn sinamasi bilai, natriy karbonatni mineral kislotalar yordamida karbonat angidrid ajralnb chiqishidan, etil spirtitdan esa yodoform hosil qilish reaksnisi yordamida aniqlanadi.

Izoxinolin poroshok va tabletka xolida bezgakka qarshi doro sifatida ichiriladi.
Izoxinolin achchiq bо’lmaganligi uchun bolalarni davolashda xininnnng boshqa preparatlarga qaraganda kо’proq ishlatiladi.
Og’zi mahkam yopiladigan bankalarda qorong`u joyda saqlanadi.

Xulosa
Birinchi izokinolin alkaloidi morfin 19-asrning boshlarida nemis olimlari tomonidan afyundan ajratilganligi sababli, tabiiy izokinolin alkaloidlari va ularning hosilalari murakkab tuzilishi va muhim fiziologik faolligi tufayli tabiiy tibbiyot tadqiqotchilarining diqqatga sazovor joylaridan biriga aylandi. o'simlik preparatlarini ishlab chiqishda muhim rol o'ynaydi.

Yunnan xarakterli o'simlik resurslaridan foydalanish va ishlab chiqish guruhi uzoq vaqt davomida dorivor o'simliklardagi yangi alkaloidlarning tuzilishi, funktsiyasi va yangi dori vositalarini ishlab chiqishga sodiq bo'lib, yaqinda izokinolin alkaloidlarining yangi tuzilishi va faoliyatida ko'plab yutuqlarga erishdi. Zijinlong - izokinolin alkaloidlariga boy bo'lgan Yunnan provintsiyasida mashhur dori. Yallig'lanishga qarshi va og'riq qoldiruvchi preparatlarda keng qo'llaniladi. O'tmishda Zijinlongdan adrenalinga qarshi va og'riq qoldiruvchi dorilar izokolidin gidroxlorid tabletkalari va miyopik ko'z tomchilarini ishlab chiqish asosida tadqiqotchilar Zijinlongdan yangi aporfin alkaloidini kashf qilishdi. Bu tabiiy NSAID qo'rg'oshin birikmalarini kashf qilish imkoniyatini beradi; Ushbu turdan olingan tabiiy izokinolin alkaloidlari o'pka, qizilo'ngach, oshqozon va boshqa xavfli o'smalarni davolash uchun I bosqich klinik sinovlarida. O'simliklarning an'anaviy dorivor ishlatilishiga asoslanib, tadqiqotchilar Lijiang Songgrassdagi ba'zi yangi izokinolin alkaloidlari in vitroda inson glioma ildiz hujayralarining o'sishini sezilarli darajada inhibe qilishi mumkinligini aniqladilar. Sitotoksik faollik inson miyasi glioblastomasini davolashda klinik dori Temozolomidga qaraganda yaxshiroq edi, bu dastlab o'simtaga qarshi Lijiang Tang Pine o'tining an'anaviy dorivor samaradorligini izohladi.