II-BOB. O’zbekistonda mulkni davlat tasarrufidan chiqarish va xususiylashtirishning maqsadi, yo’llari, usullari hamda amaliyotda tatbiq etilishi.
2.1. O’zbekistonda mulkchilik tizimini shakllanishining bosqichlari va xususiyatlari.
Ma’lumki, bozor iqtisodiyotimizga o’tishimiz negizini ko’p ukladli iqtisodiyotni barpo etish va raqobatbardosh mahsulotlarni ishlab chiqarishga sharoit yaratib berish tashkil qiladi. Buning uchun mamlakatimizda iqtisodiyotda davlat salmog’ini kamaytirish uchun mulkni davvlat tasarrufidan chiqarish va xususiylashtirish jarayoni bosqichma-bosqich amalga oshirildi. Mulkni davlat tasarrufidan chiqarish va xususiylashtirish mulkchilikning rivojlanishiga to‘sqinlik qilayotgan davlatning monopol hukmronligiga chek qo‘yib, jamiyatda faollik ko‘rsatayotgan erkin tadbirkorlik tashabbusaga keng yo‘l va imkoniyatlar ochib berishdan iborat. O’zbekistonda mulkchilik tizimini shakllanishi o’ziga xos ketma-ketlikdan iborat 5 bosqichni tashkil etadi.
Savdo, maishiy xizmat sohasi va kichik sanoat korxonalari xususiylashtirildi.
O’rta va yirik korxonalar hissadorlik jamiyatlariga aylantirildi. Tanlov yoki kimoshdi savdosi orqali mulkdor bo’lish imkoniyati paydo bo’ldi.
Xususiylashtirilmaydigan korxonalar tarkibiga kirgan korxonalardan tashqari barcha tashkilotlar davlat tasarrufidan chiqarildi.
Xususiylashtirilgan korxonalarga xorijiy sarmoyadorlarni jalb etish, tashkilotlarda boshqaruv tizimi takomillashtirish tadbirlari belgilandi.
Iqtisodiyotda xususiy sektorni ahamiyatini oshirish, past likvidli korxonalarni “nol” qiymatda investorlarga sotish tasdiqlandi.
