Kursun məqsədi

Məsaməliyin AK-a əsasən təyini

Məsaməliyin t diaqramına əsasən təyin edilməsi aşağıdakı mərhələlər üzrə həyata keçirilir:

1. Diaqramın keyfiyyətinin qiymətləndirilməsi. AK diaqramı aşağıdakı şərtlərə uyğun
olmalıdır:

1. 
   uzununa dalğanın süxurda yayılma müddətləri t₁ və t₂ (üç elementli və bazaları l₁ və l₂ olan zondla) üçün alınmış əyrilər bir-birini təkrarlamalıdır;
   
2. 
   diaqramda t=(t₂-t₁)/S – in qiyməti düzgün olmalıdır, bu qiymət istinad layları qarşısında yoxlanılır. Kəmərsiz quyularda t-in qiyməti t_mintt_max şərtini ödəməlidir;
   
3. 
   təkrar yazılmış intervalda t₁, t₂-in ilkin yazılmış əyrilə müqayisə etdikdə xəta 1.5 %
   

-dən artıq olmamalıdır. t əyrilərində isə bu qiymət 3% ötməməlidir.

K_m 
t t_skel
^tmay ^tskel
t_g t^skl

• 
  
  g
  ^kg _t^may _tskl
  

^{g g} 2. Layların sərhədlərinin təyini. Layların
sərhədlərinin təyini zondun bazasından asılıdır. Baza nə qədər kiçik olsa, bir o qədər kiçik layları AK-ı diaqramları ilə ayırmaq olar. Sərhədlər təyin edildikdə t-nin qiyməti götrülür, bu zaman ətrafda yerləşən layların təsiri (bu laylar hökmən akustik zondun təmas sahəsindən uzaqda olmalıdır), quyu diametri (əgər, bu zondun bazası daxilində dəyişilirsə), gil məhlulu və gil qazmağının qalınlığı nəzərə alınmaqla aşağıdakı düsturla məsaməlik əmsalı təyin edilir:

t, K_m, t_may , t_skel , C_gil

-uyğun olaraq diaqramdan götrülmüş interval müd dəri,

məsaməlik əmsalı, məsaməni dolduran mayedə dalğanın interval müddəti, skeletdə interval müddəti, gillilik əmsalıdır