Kutubxonasi
Yüklə 1,14 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
www.ziyouz.com kutubxonasi
47 uchun juda katta sharaf ekanini sezgan Qosimbek bir chetda qo‘l qovushtirib, sukut saqlab turgan me’morni chaqirdi. Bobur podshoh bo‘lgandan beri o‘z ko‘nglidan chiqarib qurdirgan birinchi imorati juda kichik bo‘lsa ham unga aziz va g‘animat tuyuldi. Bu hujra tog‘ qirrasida shunday joziba bilan uzoq vaqt turishini istab, me’morga savol nazari bilan qaradi: — Tog‘da qor-yomg‘irlar ko‘p bo‘lur. Hujra uzoq vaqtga bardosh berurmikin? Ayvonda turgan Qutlug‘ Nigor xonim bilan Xonzoda begim ham me’morga ko‘z tikishdi. Mulla Fazliddin hayajonlanganidan tizzalari bukilib-bukilib ketmoqda edi. U qo‘lini ta’zim bilan ko‘ksiga qo‘yib: — Inshoollo, bardosh berur, — dedi. Qosimbek uning gapini tasdiqlab: — Ha, qirq-ellik yil yaxshi turur, — deb qo‘ydi. «Qirq-ellik yil» degan so‘zlar mulla Fazliddinga ozor bergani uning Qosimbekka qisqa bir ko‘z tashlab qo‘yganidan sezildi. Shu payt mulla Fazliddin o‘z yuziga kimningdir mayin nigohi tushganini his qildi. Boshini ko‘tarsa, Xonzoda begim yuziga yopilgan yupqa oq harir parda orqali mulla Fazliddinga qarab turibdi. Mulla Fazliddinning butun vujudi olov seli ichida qolganday bo‘ldi. U hozir siri fosh bo‘lishi mumkinligini sezib, yana ta’zimga bosh egdi. Shunda Xonzoda begim Boburga izoh berdi: — Amirzodam, xudo xohlasa, bu hujra ko‘p avlodlarni ko‘rgay. Qarang, qor-yomg‘ir tegadigan joylari sangkorlik qilingan. Poydevori qoyatoshga mahkam o‘rnatilgan. Mulla Fazliddinning mahoratlari baland — Hirot bilan Samarqand me’morlaridan ta’lim olmishlar. Mulla Fazliddin Xonzoda begimning maqtovini ishga oid oddiy gaplardek qabul qilmasa, ko‘nglidagi nozik hislarni sezdirib qo‘ysa, o‘n jonidan biri ham omon qolmasligini sezdi. Axir jo‘n bir me’morning shoh qiziga muhabbati podshoh oilasiga ham, uning beklariga ham haqoratday tuyulishi mumkin! Xayriyatki, hukmdorlar oldida hayajonga tushish va ta’zim qilish odat tusiga kirib qolgan. Mulla Fazliddin Xonzoda begimning iliq so‘zlariga javoban yana bir ta’zim qildi- da, yerga qarab, xuddi qilichning tig‘i ustidan yurib borayotganday ehtiyot bo‘lib gapira boshladi: — Hazrati oliyga arzim shulki, Samarqandda Ulug‘bek madrasasining devorlari uchun qanday ganchu gilmoya, g‘ishtu koshin ishlatilgan bo‘lsa, bu hujraning devorlariga ham faqir shularni ishlatmishmen. Xudodan umidim bor. Bobur mirzoning muborak nomlariga mansub bu hujra asrlar davomida mustahkam turur*. Bobur bu so‘zlardan ta’sirlanib: — Aytganingiz kelsin, — dedi. — Hujra biz istaganimizdan ham yaxshi! Qosimbek «qirq-ellik yil turar», deb hujraning umrini qisqa qilib qo‘yganidan endi xijolat bo‘ldi. Hujradan narida xarsangtosh ortida buyruq kutib turgan savdarboshiga bir qarab oldida, keyin me’morga o‘girildi: — Ofarin sizga, mulla Fazliddin! Bobur Qosimbekning gapini to‘g‘rilab: — Mavlono Fazliddin! — dedi. Shu bilan me’morga mo‘’tabar mavlonolik unvoni berilganday bo‘ldi. Qosimbek podshohning oldida bir necha marta ustma-ust sahv qilganini bir harakat bilan to‘g‘rilagisi keldi-yu, savdarboshiga buyurdi: — Mavlonoga to‘n keltirilsin! Savdarboshi sarosima bo‘lib pastga qaradi. Mukofot uchun olib yuriladigan to‘nlar tog‘ etagidagi chodirlarda qolgan edi. Qosimbek buni sezdi-yu, o‘zining egnidagi yangi kimxob to‘nni yechmoqchi bo‘lib: — Mirzo hazratlari, ijozat bering! — dedi. Bobur uning jo‘mardligiga tan bergandek, |