Laboratoriyaishi № Mavzu: Raqamli texnika negiz elementlarini tadqiqi Laboratoriya ishining maqsadi

Laboratoriyaishi № 1.
Mavzu:Raqamli texnika negiz elementlarini tadqiqi
Laboratoriya ishining maqsadi.Raqamli texnika negiz elementlarini tadqiqiorqali talabalarda fan yuzasidan dastlabki bilim va ko’nikmalarni shakllantirish.


Nazariy ma’lumotlar
Mikroprotsessortizimi (MPS) ning asosiy qurilmasi bo’lgan mikroprotsessor (MP) ikkilik sanoq tizimida ishlagani uchun komandalar va berilgan lar shu sanoq tizimida yoziladi. Mashinadasignallar “0”va “1”, ya’nimosravishdapastvayuqoridarajalisignallarnomibilanyuritiladi. Signallarningbundayko’rinishihechbirqiyinchiliksizmantiqiyo’zgaruvchilaryordamidaifodalanadi.
MP sxemalari ikkilik sanoq tizimidamantiqiyvaarifmetikamallarnibajaradi. “VA”, “YoKI” va “INKOR” sxemalari asosida MP ning ixtiyoriy qurilmasini to’liq qurish mumkin. Mpdamantiqiyamallarcheklangan, lekinularniharbiriistalganmarotababajarilishimumkin.
Ikkiliksanoqtizimidamantiqiyamallarnibajaraoladigankombinatsionsxemalarbilantanishibchiqamiz. Kombinatsion sxemalar raqamli sxemalar bo’lib, ularning chiqishi ixtiyoriy vaqt davomida faqat kirishiga berilayotgansignallarbilananiqlanadi.
«VA» sxemasi (mantiqiy ko’paytirish sxemasi) ikki va undan ortiq mantiqiy qiymatlarni ko’paytirishni (konhyunktsiyani) bajaradi. Rasmda “VA” sxemasining shartli belgisi ko’rsatilgan (a-maxsusbelgi, b-to’g’ri to’rtburchakko’rinishidagibelgi). SxemaningYchiqishibilanAvaBkirishlariorasidagi bog’lanishlarni Y=A B=A*Bmunosabatbilanifodalanadi. SxemaningAva B kirishlarida1bo’lgandaginaYchiqishda1signalihosilbo’ladi. QolganhollardasxemaningY chiqishidahardoim“0”hosilbo’ladi.



“VA”sxemasining belgilanishi

“VA”sxemasiningishjadvali

A	B	A B
0	0	0
0	1	0
1	0	0
1	1	1

Raqamli hisoblash texnikasida asos elementlari bO’lib mantiqiy “VA”, “YoKI”, “INKOR” elementlari xizmat qiladi.

SxemaningAva B kirishlarida0bo’lgandagina Y chiqishda0signalihosilbo’ladi. QolganhollardasxemaningYchiqishidahardoim“1”hosilbo’ladi.

“YoKI”sxemasiningishjadvali

A	B	A B
0	0	0
0	1	1
1	0	1
1	1	1

Yoki mantiqiy elementining diodlar bilan ifodalanishi