Lekciya. Óndiristiń sanitariya hám gigiena normaları, mazmunı

4. Jılıtıw sistemalarınıń túrleri hám olarǵa qoyılǵan tiykarǵı talaplar.
Jılıtıw qurılmaları Mámleket standartları talapları tiykarında normativ miynet jaǵdayın támiyinlew maqsetinde, jumıs zonası hawası temperaturasınıń belgilengen muǵdarda bolıwın saqlawǵa xızmet etedi.
Jılıtıw qurılmalarına qoyılǵan tiykarǵı talaplar óndiris xanalarında hawa temperaturasın normadaǵı muǵdarda sanitar-gigiyenalıq talaplar tiykarında saqlaw hám jumısshılar ushın salamat jumıs jaǵdayın támiynlewden ibarat. Miynetti qorǵaw kóz-qarasınan qaraǵanda ısıtıw sistemaları óndiris binaları hám jumıs orınları hawası temperaturasın pútkilley ısıtıw máwsimi dáwirinde birdey bolıwın támiyinlewi, órt hám jarılıwǵa qáwipsiz bolıwı, ıssılıqtı belgilengen muǵdarda beriwi, hawanı pataslamawı, samallatıw sistemaları menen baylanıslı hám de paydalanıwda qolaylı bolıwı zárúr.
Jılıtıw qurılmaları jergilikli hám oraylıq ısıtıw sistemalarına bólinedi.
Jergilikli ısıtıw – elektrli, gazli yamasa basqa túrdegi ıssılıq dereginen (kómir, otın hám basqa) paydalanıwshı ısıtıw úskeneleri járdeminde ámelge asırıladı hám olar tiykarınan óndiris binalarınan uzaqta jaylasqan binalarda hám de mashina hám traktorlardıń kabinalarında isletiledi.
Oraylıq ısıtıw suw, puw, suw-puw hám hawa menen islewshi qurılmalarǵa bólinedi. Suw menen ısıtıw qurılmaları paydalanıw ushın eń qolaylı hám ápiwayı esaplanadı. Oraylıq suw menen ısıtıw sistemalarında ıssılıq tasıwshı sıpatında qaynaǵan suwdan paydalanıladı.
Isıtıw úskeneleri sıpatında bolsa tegis hám qabırǵalı trubalar hám de radiatorlar isletiledi. Suw menen ısıtıw sistemaları tómen yamasa joqarı basımlı bolıwı múmkin. Tómen basımlı suw menen ısıtıw sistemalarında suwdıń temperaturası ısıtıw úskenelerine kiriw waqtında 85–95^oC, olardan qaytıp shıqqanda bolsa 65–70^oC átiraplarında boladı.
Suwdıń bunday cirkulyaciyalanıw forması tábiyiy yamasa gravitacion sistema dep ataladı Bunday sistema suw qaynatıw qazanlarınan eń uzaq jaylasqan ısıtıw úskenelerine shekem bolǵan aralıq 50 metrden artıq bolmaǵan hám de qazan menen eń tómende jaylasqan ısıtıw úskenesi arasındaǵı vertikal aralıq 3 m.den kem bolmaǵan jaǵdaylarda isletiledi. Sebebi usınday bolǵan jaǵdayda ǵana tábiyiy suw almasıw processi ámelge asadı.