365
Tanlab olingan omillar turizmda investitsiyalar hajmining
o‘zgaruvchanligini 70.1 % asoslab beradi, qolgan 29.9% esa boshqa
omillar ta’sirida ro‘y beradi. Baholashning standart xatoligi S
e
= 7619
ming so‘m bo‘lib, investitsiyalar haqiqiy qiymati va prognoz qiymati
o‘rtasidagi chetlanish hajmini anglatadi. Mazkur holatda regressiya
tenglamasi quyidagi ko‘rinishga ega bo‘ladi:
Y = 5998.6 + 0.007
x
1
+0.02
x
2
+0.06
x
3
– 0.21
x
4
(17)
Regressiya tenglamasidan ko‘rinib turibdiki, soliqlarning miq-
dori 1000 so‘mga oshsa, investitsiyalar hajmi 210 so‘mga kamayadi.
Agar asosiy vositalar 100 ming so‘mga oshsa, investitsiyalar
miqdori 6000 so‘mga o‘sadi. Biroq bu samara turistik biznesning
kapital qo‘yilmalari yoki asosiy vositalari qiymatining oshishi bilan
ham amalga oshishi mumkin. Chunki uzoq muddatli investitsiyalar
asosan kapital qo‘yilmalar tarzida amalga oshadi. O‘zbekistonda
turizm rivojlanishining joriy bosqichda xostellar, milliy taomlar
restoranlari, transport vositalari (shinam avtobuslar, dabldekerlar)
xarid qilish dolzarb ahamiyat kasb etmoqda. Xizmatlar reklamasi va
siljitish xarajatlarini optimallashtirish, mahalliy hamjamiyat, bosh-
qaruv organlari bilan hamkorlikda mamlakatning jozibador imijini
shakllantirish xorijiy investitsiyalar kirib kelishini ta’minlaydi. Bu
esa iqtisodiyotni rivojlantirishning hozirgi bosqichida strategik
vazifa hisoblanadi.
Shunday qilib, soliq to‘lovlarining turizm sohasini investit-
siyalashga ta’sirini o‘rganish natijasida quyidagi ko‘p omilli model
ishlab chiqildi:
8-jadval
Dostları ilə paylaş: