M a t m u r o d o V f. M

jumladan, diniy birlashmalar manfaatlari yo'lida ularga bo'lgan munosa-
batni targ'ib qilishga. Davlat organlarida siyosiy partiyalar, diniy, jamoat
birlashmalari (kasaba uyushmalaridan tashqari) tuzilmalarini tashkil etishi.
Lavozimni egallash uchun tanlov uyushtirishda kam ida nechta d a’vogar 
bo'lishi talab etiladi?
a) kam ida 3 ta d a’vogar bo'lishi yetarli;
b) bitta da’vogar bo'lsa ham bo'ladi;
d) kam ida 2 ta d a’vogar bo'lishi shart;
e) qancha ko'p bo'lsa shuncha yaxshi.

---

4-bob. Q O N U N C H IL IK H O K IM IY A T I FAOLIYATI
4.1. Oliy Majlisning yuqori palatasi Senatning faoliyati
O 'z b ek isto n R espublikasi Oliy M ajlisining S enati (yuqori palatasi) 
hududiy vakillik palatasidir. Senat a ’zolari (senatorlar) Q oraqalpog'iston 
Respublikasi J o 'q o ri K engesi, viloyatlar, tu m a n la r va sh ah a rlar davlat 
hokim iyati vakillik organlari deputatlarining tegishli q o 'sh m a m ajlislarida 
m a z k u r d e p u t a t l a r o r a s id a n y a s h irin o v o z b e r is h y o ‘li b ila n
Q o ra q alp o g 'isto n R espublikasi, viloyatlar va T o sh k en t sh ah rid a n ten g
m iqdorda - olti kishidan saylanadi.
Senatning o 'n olti n afar a ’zosi fan, sa n ’at, adabiyot, ishlab chiqarish 
sohasida ham da davlat va jam iyat faoliyatining boshqa tarm o q larid a katta 
am aliy tajribaga ega b o 'lg an h am d a alohida xizm at k o 'rsatg an eng o b ro'li 
fuqarolar orasidan O 'z R Prezidenti to m o n id a n tayinlanadi.
S e n a t ishi y a lp i m a jlis la rg a va u n in g q o 'm i t a l a r i m a jlis la rig a
to 'p lan ad ig an sen ato rlar faoliyatiga asoslanadi.
S enatda hududiy m ansublikka k o 'ra h am d a siyosy yoki boshqa asosda 
guruhlar tuzishga yo'l qo'yilm aydi. S enat faoliyatining tartibi O 'zbekiston 
Respublikasi Konstitutsiyasi, ushbu q o nun va boshqa q o n u n lar bilan belgi- 
lanadi. Senatni shakllantirish tartibi «O 'zbekiston R espublikasi Oliy M aj- 
lisiga saylov t o 'g ‘risida»gi O 'z b ek isto n R espublikasi q o n u n i va b oshq a 
qonun hujjatlari bilan belgilanadi. S enatning vakolat m uddati — besh yil. 
Vakolat m uddati tugagach, Senat yangi chaqiriq Senati ish boshlagunga 
qadar o 'z faoliyatini davom ettirib turadi. Saylov kuni yigirm a besh yosh- 
ga to 'lg a n h a m d a k am id a besh yil O 'z b ek isto n Respublikasi hu d u d id a 
m uqim yashayotgan O 'zbekiston Respublikasi fuqarosi Senat a ’zosi bo'lishi 
m um kin. Ayni bir shaxs bir paytning o 'z id a Senat a ’zosi va Q onunchilik 
palatasi depu tati b o 'lish i m um kin em as. Senat a ’zosi daxlsizlik huquqi- 
dan foydalanadi. U Senatning roziligisiz, Senat majlislari oralig'idagi davrda 
esa Senat K engashining roziligisiz jinoiy javobgarlikka tortilishi, ushlab 
turilishi, qam oqqa olinishi yoki sud tartibida beriladigan m a ’m uriy jazoga 
tortilishi m um kin em as. S enat a ’zosiga uning senatorlik faoliyati bilan 
bog'liq xarajatlar belgilangan tartibda qoplanadi. Senat a’zosining vakolatlari 
qo n u n d a n azarda tutilgan hollarda va tartib d a m ud datid an ilgari tugati- 
lishi m um kin. S enat a ’zolari S enatda doim iy asosda ishlashlari m um kin. 
S en atda doim iy asosda ishlovchi senatorlarning soni senato rlar um um iy
112

---

sonining t o ‘ rtdan birigacha bo'lgan m iqdorda belgilanadi. U lar senatorlik 
vakolatlari davrida ilm iy va pedagogik faoliyatdan tashqari haq to'lanadigan 
boshqa turdagi faoliyat bilan shug'ullanishlari m um kin emas. Senat o'zining 
vakolatlariga kiritilgan m asalalar yuzasidan, shuningdek, palataning ichki 
faoliyatini tashkil etish m asalalari yuzasidan qarorlar qabul qiladi. Senat 
um um siyosiy, ijtim oiy-iqtisodiy va boshqa masalalar yuzasidan bayonotlarva 
m urojaatlar bilan chiqishi m um kin, ular palataning qarori bilan rasmiylash- 
tiriladi. S enat qarorlari, ushbu qonunda nazarda tutilgan hollam i istisno et- 
ganda, Senat a ’zolari um um iy sonining ko'pchilik ovozi bilan qabul qilinadi.
Senat va qonunchilik palatasining biigalikdagi vakolatlari quyidagilardan 
iborat:
1) O 'z b e k is to n R esp u b lik asi K o n stitu tsiy asin i q abu l q ilish , u n g a
o'zgartirish v a q o 'sh im c h a la r kiritish;
2) O 'z b e k isto n R espublikasining konstitutsiyaviy q o n u n lari h a m d a
qonunlarini qabul qilish, ularga o'zgartish va q o 'sh im ch alar kiritish;
3) O 'z b ek isto n R espublikasining referendum ini o 'tk azish to 'g 'ris id a va 
uni o 'tk az ish sanasini tayinlash haqida qaro r qabul qilish;
4) O 'z b e k is to n R e sp u b lik a si ichki va tash q i siy o sa tin in g a so siy
!‘ y o 'n alish larin i belgilash h am d a davlat strategik dasturlarini qabul qilish;