İşin gedişi.
Reoxord üzərində sürgünün yerini dəyişməklə elə bir nöqtə tapmalı ki, bu nöqtədə səs eşidilməsin. Əgər bu zaman sürgü M nöqtəsində olarsa, onda MA=l1 , MB=l2 qiymətlərini qeyd etməli.
(2) düsturunda görə naməlum tutumu «tutumlar mağazasından» götürməli, kondensatorları ardıcıl və paralel birləşdirərək tutumu hesablamalı.
Təcrübələri məlum tutumun müxtəlif qiymətlərində üç dəfədən az olmayaraq təkrar etməli.
Alınmış nəticələrə görə təcrübənin nisbi xətasını hesablayın.
Hesablama cədvəli
№
|
1-ci ölçmə
|
2-ci ölçmə
|
l1
|
l2
|
C
|
Cx
|
l1
|
l2
|
C
|
Cx
|
1.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Laboratoriya işinə aid suallar. Təklənmiş naqilin elektrik tutumu. Kondensatorların növləri və onların elektrik tutumu. Kondensatorların ardıcıl və paralel birləşdirilməsi.
LABORATORİYA İŞİ № 19
BOŞALMA ÜSULU İLƏ KONDENSATORUN TUTUMUNUN TƏYİNİ
İşin məqsədi: Kondensatorun boşalması prosesinin öyrənilməsi və boşalma üsulu ilə kondensatorun tutumunun təyini.
Ləvazimat: Naməlum tutumlu kondensator, naməlum və məlum müqavimətli (~100 kOm) rezistorlar, çevirici, multimetr, cərəyan mənbəyi, saniyəölçən.
Qısa nəzəri məlumat
Kondensatorun sabit müqavimət vasitəsi ilə boşalması zamanı elementar dt zaman müddətində kondensatorun yükünün dəyişməsi
dq= - Idt (1)
olacaqdır. Digər tərəfdən isə
I = və U=
olduğunu (1) – də nəzərə alaraq
dq= - (2)
yaza bilərik. Burada I - cərəyan şiddəti, U- kondensatorun gərginliyi, R - rezistorun müqaviməti, C- kondensatorun tutumudur. (2) tənliyinin həlli
(3)
düsturu ilə ifadə olunur. (3) ifadəsinin hər tərəfini kondensatorun elektrik tutumuna C –yə bölərək onun gərginliyi üçün
(4)
alarıq. (4) ifadəsinin hər tərəfini isə rezistorun müqaviməti R-ə bölsək onda dövrədəki cərəyan şiddəti üçün
(5)
ifadəsini alarıq. kəmiyyətinə relaksasiya müddəti deyilir. Bu müddətdə dövrədəki cərəyan şiddəti
Dostları ilə paylaş: |