M agistrlik dissertatsiya

Hisob ishlarini OTM lar uchun natijalari jadvali.

O’quv yillari	2019-2021	guruhlar	TDPU	Qo’qon DPI	Jizzax DPI	Jami
O’rtacha qiymat		Tajriba guruhi	4,07	4,03	3,95	4,00
		Nazorat guruhi	3,50	3,50	3,43	3,47
Samaradorlik koeffitsienti			1,15	1,15	1,15	1,15
Tanlanma dispersiya		Tajriba guruhi	0,45	0,39	0,46	0,44
		Nazorat guruhi	0,57	0,52	0,56	0,55
Standart xatolik		Tajriba guruhi	0,67	0,62	0,68	0,66
		Nazorat guruhi	0,76	0,72	0,75	0,74
Ishonch chetlanishi		Tajriba guruhi	0,11	0,08	0,07	0,046
		Nazorat guruhi	0,13	0,09	0,08	0,052
Ishonchlilik intervali		Tajriba guruhi	3,95	3,95	3,88	3,95
			4,18	4,11	4,02	4,04
		Nazorat guruhi	3,25	3,31	3,26	3,35
			3,76	3,70	3,61	3,58
Stьyudent statistikasi			6,41	8,83	9,84	14,64
Statistikaning ozodlik darajasi			256,13	499,28	739,79	1500,96
Kritik qiymat			1,97	1,96	1,96	1,96
Kriteriy xulosasi			H1	H1	H1	H1
Variatsiya ko’rsatkichi		Tajriba guruhi	16,4%	15,5%	17,2%	16,5%
		Nazorat guruhi	21,6%	20,6%	21,7%	21,3%
o’qitish samaradorligini baholash			1,09	1,10	1,11	1,13
bilish darajasini baholash			0,55	0,52	0,51	0,53

3.4-rasm. Tajriba va nazorat guruhlarining o’rtacha qiymat ko’rsatkichlari.
3 .5-rasm. Tajriba va nazorat guruhlarining o’zlashtirish ko’rsatkichlari.
Ilmiy–tadqiqotning tugallanish bosqichida olingan natijalar umumlashtirildi. Masofaviy ta’limni raqamli texnologiyalar bo’yicha individuallashtirish metodikasini qo’llash mumkin bo’lgan veb-saytni masofaviy ta’lim jarayonida qo’llash bo’yicha tavsiyalar ishlab chiqildi.

III-Bob bo’yicha xulosa

Ushbu bob Camtasio Studio dasturida video mashg’ulotlar tayyorlash bosqichlariga bag’ishlangan. Bu bob 8 ta paragrafdan iborat bo’lib, xar bir paragrafda Camtasio Studio dasturi imkoniyatlari va funktsiyalari yoritib berilgan. Dastur interfeysi elementlari soddaligi o’zlashtirish osonligi rasmlar bilan ifoda etilgan.
3-bob bo’yicha quyidagi xulosalarga kelish mumkin.
Dasturning video yozuvni amalga oshirish uchun Recorded modulidan foydalanish mumkin va u video yozuvni amalga oshirgandan so’ng avtomatik ravishda loyihaga tashlab beriladi.
Recorded modulini sozlashda ekran to’la yoki qisman ekanligi, kamera va mikrofonlarni yoqishG’o’chirish, graf rejimni yoqishG’bekor qilish kabi ishlar sozlanishi keltiriladi.
Collounts vkaladkasi esa video mashg’ulotni ko’rgazmali chiqishini ta’minlash uchun turli chizish, ko’rsatish, ajratish, funktsonal klavishlarni yoritib borish kabi ishlar amalga oshirilishi bayon etilgan.
Audio vkladkasida esa ovozdagi shovqinlarni yo’qotish, ovoz parametrlarini sozlash, ovozni butunlay o’chirish kabi sozlovlar qanday bajarilishi yoritib berilgan.
Quizing vkaladkasi esa video mashg’ulotga interaktivlik xususiyatini beruvchi testlar kiritish, javoblar muallifning elektron pochtasiga kelish funktsiyalari keltirilgan.

XULOSA

Har bir mutaxassis, u qaysi sohada ishlashdan qat’iy nazar, o’z vazifasini zamon talabi darajasida bajarishi uchun axborotni ishlab chiqaruvchi vositalar va ularni ishlatish uslubiyotini bilish va ishlash ko’nikmalarga ega bo’lishi zarur. Shu sababli bugungi kunda Respublikamizda ta’lim sohasida amalga oshirilayotgan tub islohotlar, jumladan, jamiyat ehtiyojlaridan, fan, madaniyat, texnika va texnologiyalarning zamonaviy yutuqlaridan kelib chiqqan holda qayta qurish nazarda tutiladi” deb ta’kidlangan.
Tadqiqotning dastlabki bosqichlarida mavzuga oid internet materiallar, skrinkasting texnologiyasiga oid video mashg’ulotlarni qidirish ularni taxlil qilish va saralash ishlari amalga oshirildi. Mavzu oid maqolalar, darsliklar, o’quv qo’llanmalar bilan tanishib chiqildi. Video darslar tayyorlashga oid qismlari esa bitiruv malaka ishiga xavolalar qo’yildi.
BMIning birinchi bobida skrinkasting texnologiyasi asoslari bayon etildi, so’ngra esa u ta’lim tizim uchun qanchalik ahamiyatli ekanligi, ta’lim sifatida video mashg’ulotlarni ijobiy ta’siri haqidagi fikr va mulohazalar ilmiy asosda bayon etildi.
Ikkinchi bob “Ta’lim platformalari uchun video mashg’ulotlar tayyorlash texnologiyasi” deb nomlandi. Ushbu bobda skrinkasting uchun eng ma’qul bo’lgan Camtasio studio dastur interfeysi undagi ob’ektlar, qaysi firmaning maxsuloti ekanligi, bosh menyudagi buyruqlar bayoni, video yozuvni amalga oshirish uchun qanday amallar bajarilishi to’g’risida fikrlar keltirildi.
Bitiriv malaka ishining uchinchi bobi “Camtasio studio dasturida video mashg’ulotlarni tayyorlash asoslari” sifatida nomlandi. Ushbu bobda Camtasio studio dasturida video mashg’ulotlar tayyorlash uchun eng zarur bo’lgan ishlar, tavsiyalar va dasturning sozlash bo’limlari bayon etildi. Dasturning Quizzing vkladkasi yordamida video darslarni interaktivligi ta’minlash mumkin. Bundan maqsad video dars haqida foydalanuvchilarni fikrlarini o’rganish juda muhim bo’lib, muallif keyingi video darslarida bu fikr va mulohazalarni e’tiborga oladi. Natijada oldingi video darslarda yo’q qo’yilgan hato va kamchiliklar bartaraf etib boriladi.
Yuqoridagi fikrlardan shuni xulosa qilish mumkinki masofaviy ta’lim platformalari uchun sifatli video darslar tayyorlashda skrinkasting dasturlar orasidan Camtasio studio eng optimal tanlov ekanligi, undagi do’stona interfeys soddaligi, video montaj ishlari osonlik bilan bajarilishi, turli formatlarda video tayyorlash mumkingi kabi bir qator qulayliklarni ta’kidlash mumkin.
1. Nazariy va amaliy mashg’ulotlarida elektron axborot ta’limi muhiti sharoitida o’zlashtirish samaradorligi, 15 % ga oshdi.
2. Individuallashtirish metodlari talabalar bilimlarining o’rtacha mustahkamligining o’zlashtirish samaradorligini o’rtacha 14% ga oshirishga olib keldi. Tajriba-sinov guruhlardagi talabalar bilimlari mustahkamligi oshishining asosiy sabablaridan biri masofaviy ta’limni raqamli texnologiyalar asosida individuallashtirish metodlaridan didaktik, metodik va texnik xarakteristikalari takomillashgan elektron versiyalarni ta’limda qo’llash tufayli talabalarda bilish doirasining faollashuvi natijasi deb hisoblash mumkin.
3. Yakuniy nazorat ma’lumotlari bo’yicha o’rganilayotgan bo’lim mazmunini to’liq va asosan o’zlashtirgan talabalar soni 1,12-1,14 barobarga oshdi. O’rtacha tarkibdagi guruhlar uchun mashg’ulotlarida elektron dasturiy ishlanmalarni qo’llash natijasida o’quv materialini to’liq va asosan o’zlashtirgan talabalar o’rtacha 1,15 marta oshdi. Shunday qilib ikkinchi bosqichdagi pedagogik tajriba-sinovlar shuni ko’rsatdiki ta’limda masofaviy ta’lim uchun mo’ljallangan dasturiy ishlanmalarni qo’llash, talabalarda murakkab o’quv informatsiyasini qabul qilish, tahlil qilish va esda saqlab qolish sifatini ya’ni talabalarning murakkab o’quv informatsiyasini o’zlashtirish sifatini oshirdi. Bunda masofaviy ta’limning samaradorligi va talabalarda shakllangan bilim ko’nikma va malakalarning mustahkamligi oshdi. Bunday natijaga quyidagi hollardagina erishish mumkin deb hisoblaymiz. Birinchidan, agar elektron dasturiy ishlanmalar dissertatsiyada ishlab chiqilgan talablarga javob bersa va ularni qo’llash maqsadga muvofiq bo’lsa hamda didaktik jihatdan o’zini oqlasa. Ikkinchidan, masofaviy ta’limni individuallashtirish uchun elektron dasturiy ishlanmalar yakka holda, hatto eng takomillashgan namunasini qo’llash ham ta’lim samaradorligining oshishiga kafolat bo’la oladi. Uchinchidan, elektron dasturiy ishlanmalar, ularning turli-tumanligi(kompьyuterlar, diaproektorlar, audio va video magnitofonlar, kodoskop va boshqalar),an’anaviy ta’lim vositalari (chizmalar, o’quv plakatlari, sxemalar va xakozolar) ga qaraganda inson ongiga yetib borishi va xotirada qolishi ko’proq kuzatildi, natijada samaradorlikka erishildi.