M əsləhətçi: C. Q. Nuriyev. Elm V ə Təhsil Mərkəzi «Təfəkkür»

Türkiyə 
Rusiya 
Federasiyası 
Gürcüstan 
Böyük 
İxrac 
İdxal 
Saldo 
İxrac 
İdxal 
Saldo 
İxrac 
İdxal 
Saldo 
İxrac 
- 
135803,9 min ABŞ dolları (ümumi 
ixraca nisb
ətən 22,89İ%) 
- 
223427,8 min ABŞ dolları (ümumi 
idxala nisb
ətən 18,10%) 
- (-
87623,9) min ABŞ dolları 
- 
82996,4 min ABŞ dolları (ümumi 
ixraca nisb
ətən 13,99%) 
184073,5 min ABŞ dolları (ümumi 
idxala nisb
ətən 14,91%) 
- (-
101039,3) min ABŞ dolları 
- 
76160,8 min ABŞ dolları (ümumi 
ixraca nisb
ətən 12,84%) 
- 
23914,0 min ABŞ dolları (ümumi 
idxala nisb
ətən 1,94%) 
- 
52246,8 min ABŞ dolları 44374,1 
min ABŞ dolları (ümumi 
147 

---

Britaniya 
ixraca nisb
ətən 7,48%) 
120232,8 
min 
ABŞ 
dolları 
(ümumi 
idxala nisb
ətən 9,74%) 
Saldo 
- (-
75858,7) min ABŞ dolları 
İdxal 
Respublikanın ticarət əlaqələrində isə xüsusi çəki 
nisb
ətinə görə sonrakı yerləri İran (ixracda 7,50%, idxalda 
3,66%), BƏƏ (0,59%, 4,29%), Almaniya (2,01%, 4,22%), 
Ukrayna (2,14%, 7,54%), Qazaxıstan (1.73%, 3,90%), İtaliya 
(7,60%. 0,80%) v
ə ABŞ (2,32%, 5,35%) tuturlar. 
1998-ci il 
ərzində respublikadan 5861,2 min ABŞ dolları 
d
əyərində əmlak ixrac olunmuş, onlardan 2352,8 min ABŞ dolları 
d
əyərində əmlak geri qaytarılmış və 54342,3 min ABŞ dolları 
d
əyərində əmlak idxal olunmuş, onlardan 48702,5 min ABŞ 
dolları dəyərində əmlak geri qaytarılmışdır. 
1998- cl ild
ə respublikaya 56567,1 min ABŞ dolları 
m
əbləğində 53282,92 t humanitar yük daxil olmuşdur. 
Qeyd etm
ək lazımdır ki, 1998-ci II ərzində xarici iqtisadi 
əlaqələrlə 12572 hüquqi və fiziki şəxs məşğul olmuşdur. 
Bunlardan 4488-
ci dövlət və özəl müəssisə, qalan 8084-ü isə 
fiziki şəxslərdir. 
1999- cu ild
ə respublikanın rezident və qeyri-rezidentləri 
t
ərəfindən 128 Ölkə ilə aparılmış ticarət əməliyyatlarının həcmi 
1915369,3 
min ABŞ dolları tərtibində olmuşdur. 1999-cu il 
ərzində 902960,6 min ABŞ dolları dəyərində mal ixrac olunmuş, 
1012408,7 min ABŞ dolları dəyərində mal isə idxal olunmuşdur, 
v
ə 1999-cu II ərzində respublikaya 51480,8 min ABŞ dəyərində 
38837,7 ton humanitar yük daxil olmuşdur. 
148 

---

Əmlak şəklində ölkəmizə 57731,9 min ABŞ dolları 
d
əyərində mal idxal olunmuş, 14153,9 min ABŞ dolları dəyərində 
mal is
ə ixrac edilmişdir. 
Qeyd etm
ək lazımdır ki, fiziki şəxslər tərəfindən 
respublikaya g
ətirilən 75367,1 min ABŞ dolları dəyərində əmtəə 
gömrük mədaxil orderləri ilə rəsmiləşdirilmişdir. 
1999- cu il 
ərzində ixrac əməliyyatlarının həcmi 1998-ci ilə 
nisb
ətən 52,06% artmış, idxal əməliyyatlarının həcmi isə 21,13% 
azalmışdır. 
1999- cu il 
ərzində ixrac-idxal əməliyyatlarının həcminin 
aylar üzrə dəyişməsi hədləri aşağıdakı kimi olmuşdur: 
- ixrac 
əməliyyatlarının həcminin yüksək həddi dekabrda 
(287625,9 min ABŞ dolları), aşağı həddi isə fevralda (26357,0 
min ABŞ dolları), idxal əməliyyatlarının həcminin yüksək həddi 
iyul ayında (140316,4 min ABŞ dolları), aşağı həddi İsə yanvar 
ayında (49554,8 min ABŞ dolları) olmuşdur. 
- 1999-cu il 
ərzində orta aylıq artım İxracda 23273,5 min 
ABŞ dolları, idxalda isə 4595,0 min ABŞ dolları olmuşdur; 
- 1999-cu il 
ərzində İxrac əməliyyatlarının həcmi İdxal 
əməliyyatlarının həcmindən 109325,3 ABŞ dolları az olmuşdur. 
İdxal-ixrac əməliyyatlarının sövdələşmə növləri üzrə təhlili 
göstərir ki, 1999-cu il ərzində 01,21, 23, 41, 51 və 78 kodlarına 
malik sövdələşmə növlərinə üstünlük verilmişdir və aşağıdakı 
kimi xarakteriz
ə olunur.