M. L. Tursunxodjayev Tashkent davlat texnika universiteli

']\ь —
buyurtmani qayta ishlashga va hujjatlashtirishga 
ketadigan vaqt; 7» — texnik tayyorgarlikka ketadigan vaqt; 
Тш —
materiallarni xarid qilish vaqti; 
Tit —
ishlab chiqarishga 
tayyorgarlik vaqti; 7k — ishlab chiqarish siklining davomiyligi; 
T( —
yetkazib berishga ketadigan vaqt; 
T!ax
— siklni alohida 
bosqichlarining sinxronlashuvi natijasida yuzaga keladigan to ‘x- 
lashlar vaqti.
3.5. Logistik boshqaruvni tashkil etish
Logistikani boshqarishning mohiyati va vazifalari. 
Tovarlar 
harakatini boshqarish tizimi eng kam xarajatlar bilan ko‘ngiidagidek 
xizmat ko‘rsatish darajasiga erishishga xizm at qiladi. Bunda 
boshqaruv m ahsulot ishlab chiqaruvchi korxonalarning aniq 
maqsadli ko‘rsatm alarini amalga oshiradi. M asalan, eng kam 
xarajatlar bilan kerakli m uddatda m ahsulotni yetkazib berishni 
ta ’minlash, xizmat ko'rsatishni tegishli darajada ushlab turish kabi 
ko‘rsatmalar bo‘lishi mumkin. Bunday holda boshqaruv mahsulot 
ishlab chiqarish va sotish faoliyati bilan shug‘ullanayotgan barcha 
boiim larni m a’lum darajada muvofiqlashtirishga yo'naltiriladi.
Tovarlar harakatini tashkil etishda m arketing va ta ’m inot 
xizmatlari, ishlab chiqarish bo‘limlari, transport, om bor xo‘jaligi, 
sotish xizmati ishtirok etadi. M azkur bo‘lim lar ishida kelish- 
movchiliklar va ziddiyatlar yuzaga keladi. Boshqaruv tizimining 
vazifasi - ziddiyatlarning bartaraf etilishini va tovarlar harakatiga 
sharoit yaratilishini ta ’minlovchi qarorlam i qabul qilishdadir.
Logistikani boshqarish boshqaruv vazifalari tizimi orqali amalga 
oshiriladi.
Logistik boshqaruvning vazifalari. 
Logistik boshqaruv vazifalari 
uch guruhga bo’linadi: logistik jarayon ishtirokchilari faoliyatini 
rejalashtirish va muvofiqlashtirish, olingan buyurtm alarni bajarish 
yuzasidan olib borilayotgan ishlarni tartibga solish va materiallar 
oqimi harakati ustidan nazorat qilish.
Rejalashtirish va muvofiqlashtirish vazifalarini tadbiq etish 
jarayonida materiallar oqimi harakati rejasi va jadvali tuziladi, 
b o ‘!im iar m ahalliy rejalarini bir-biri b ilan b o g ‘lash am alga
53

---

oshiriladi, boshqaruvning m aqsadi ishlab chiqiladi va ularga 
erishishning baholash mezoni shakllanadi, belgilangan rejalar va 
jadvallarni bajarish yuzasidan korxonaning b archa boMimlari 
faoliyati muvofiqlashtiriladi.
Tartibga solish jarayonida materiallar oqimi harakati kuzatiladi, 
rejadan va jadvaldan og‘ishlar yuzaga kelgan hollarda ularni 
bartaraf etish bo ‘yicha choralar koVriladi, materiallar oqimi harakati 
u c h u n m a s’ul b o ‘lgan b arch a b o ‘lim lar ishi b ir-b iri b ilan
bog‘lanadi, yuzaga keladigan tartibsizliklami bartaraf etish yuza­
sidan chora-tadbirlar ishlab chiqiladi. Nazorat vazifalari tadbiq 
etilganda ishlab chiqarishning m ateriallar bilan ta ’minlanganligiga 
va ulardan samarali foydalanilishiga baho beriladi, tovar harakati 
bilan bog‘liq xarajatlar tahlil etiladi, logistik boshqaruv samarasini 
oshirish yuzasidan qarorlar ishlab chiqilishi tashkil etiladi.