M. L. Tursunxodjayev Tashkent davlat texnika universiteli

sotuv.
Ustivorlik bo'yicha sotuv maqsadlarini quyidagilarga bo ‘hsh 
mumkin.
Strategik:
•
firma imkoniyatlarini bozorning barcha segmentlarida ish­
iatish;
• bozor talablarini va sotuv imkoniyatlarini hisobga olgan holda 
optim al sotuv;
• tuzilmasini ta ’minlab, doimo sotuv hajmini oshirib borish;
• firmaning moliyaviy barqarorligini oshirish maqsadida tovar 
va pul aylanish vaqtini qisqartirish;
61

---

• to ‘lovga layoqatlilik talablam i to ia ro q qondirish uch u n
kanaliar tuzilmasini ratsionalizatsiya qilish (oqilona tashkil 
etish).
Joriy maqsadlar har bir firma uchun o'ziga xosdir. Ular o ‘z 
ichiga nafliroq tovar sotishni tezlashtirish, tayyor mahsulotning 
o rtiq ch a zax iralarid an forig1 b o iis h , m avsum iy m ah su lo tlar 
savdosini muntazamlikka o'tkazish, tovar sotuvini jonlantirish va 
hokazolarni oladi.
Bir martalik maqsadlar kutilmaganda paydo b o lib , qoladigan 
sotuv hajmini oshirish imkoniyatiga firmaning reaksiyasi sifatida 
namoyon b o iad i. Bir martalik im koniyatlam i vaqtida ko‘rib qolib, 
sotuv xizmatlari oldiga bir m artalik maqsadlarni q o ‘ya bilish kerak.
B oshqaruvchanlik prin sip i
deg an d a bosh q aru v tizim in in g
murakkabligini sotuv jarayoni boshqaruvi murakkabligiga muvo- 
fiqUgi tushuniladi.
Adekvatlik prinsipi
am alda o ‘tayotgan sotuv jarayonlarining 
logistik modelida maksimal darajada aksini topishiga aytiladi.
Kuzatuvchanlik prinsipi
sotuvni logistika modellashtirish o ‘z 
ichiga rasmiy m atem atikdan to mavjud bo'lgan ekspert modellar 
k o iam in i oladi.
Altem ativlik prinsipi
o ‘zgarib turgan sotuv kanallari va bozor 
konyunkturasi sharoitida alternativ sotuv tizimi mavjudligi tu ­
shuniladi.