F W - Favqulodda vaziyatlar vazirligi avariyalar, halokatiar va tabiiy ofatlar tufayli vujudga kelgan favqulodda vaziyatlarning oldini olish v a ularning oqibat- larini bartaraf etish sohasidagi ishlarga rahbarlikni hamda ularni muvofiqlashtirib borish ish'arini amalga oshiruvchi markaziy davlat boshqaruvi organi hisoblanadi. F u q a ro m u h o fa za si - favqulodda vaziyatlarning, halokatlarning oldini olish va ularning oqibatlarini bartaraf etish, aholining hududlarini va m oddiy boy- 263
liklarini m uhofaza qilish m aqsadida o'tkaziladigan tadbiriami am alga oshiruvchi davlat tizim i. Tabiiy ofat - tabiatda yuz beradigan favquloddagi o ‘zgarish b o ‘lib, u birdan, katta tezlikda insonlarning m o ‘tadil yashash, ishlash sharoitlarining buzilishi, odam lam ing va qishloq xo'jalik hayvonlarining o ‘lim i, m oddiy boyliklam ing buzilishi y ok i y o ‘q b o ‘lib ketishi va boshqa salbiy oqibatlarga olib keluvchi hodisalar. Tektonik yer silkinishi - yerning chuqur qisim ida yuzaga keladigan tektonik kuchlarning tarqalish jarayonida yer ustki qatlamining tebranishini xarakter- laydigan o'zgarish. G ipotsentr —yer silkinishining chuqur ichki qism idagi o ‘ch o g ‘i markazi. Epitsentr -y e r silkinishining, yer ustki qatlamining eng maksimal silkinish jovi. S el o fa ti - to g ‘li hududlarda kuchli y o m g ‘irlam ing y o g 'ish i, m uzlik va qorlarn- ing tez erishi natijasida hosil b o ‘ladigan daryo toshqinlarining to g ‘ yon b ag‘rilarida nuragan to g ‘ jin si b o ‘laklarining, daraxt ildizlari va shox-shabbalari bilan pastlik tom on oqizib kelishi. G eologik xavfli hodisalar - odamlar o iim ig a , m a'm uriy-ishlab chiqarish