G o m o sfera - ishlovchining ishlab chiqarish obyektida b o ia d ig a n jo y i. H im o y a v o sita la ri - ishlab chiqarish jarayonida ishtirok etadigan insonlarga zararli va xavfli ishlab chiqarish om illarining ta’sirini kamaytirish yok i uning oldini olish uchun q o ‘llaniladigan vositalar majmuyi. H a y o t fa o liy a ti x a v fsizlig i - x a v fsiz hayotni ta’m inlash uchun insonning mehnati faoliyatida, atrof muhit m usaffoligi (ek ologiya) izdan chiqqanda, fa- vqulodda vaziyatlar y u z bergarida yu zaga keladigan xavf-xatarlam i y o ‘qotish yok i kamaytirish, jarohatlangan, shikastlangan fuqarolarga birinchi tibbiy yordam k o ‘rsatish chora-tadbirlari majmuyi. F V D T - favqulodda vaziyatlarda ularning oldini olish va harakat qilish davlat tizim i. F a v q u lo d d a v a z iy a t - m uayyan hududda o'zidan s o ‘ng odam larning qurbon b o ‘lishi, odamlar s o g ‘iig ‘i yok i atrof-tabiiy m uhitga ziyon yetkazishi, kishilarn- ing hayot faoliyatiga kattagina m oddiy zarar va uning buzilishiga olib kelishi mumkin b o ‘!gan avariya, halokat, tabiiy ofat, epidem iya, epizotiya, epifitotiyalar natijasida yuzaga keladigan holat. Iludud - yer, suv, havo makoni, ishlab chiqarish yok i ijtim oiy maqsadlardagi obyektlar, shuningdek, atrof-tabiiy m uhit majmuyi. F av q u lo d d a v a z iy a tla r n i b a r ta r a f etish - favqulodda vaziyat yuzaga kel- ganda am alga oshiriladigan hamda odamlarni qutqarish va insonlar s o g ‘lig ‘ini saqlash, atrof - tabiiy m uhitga zararining, hamda m oddiy zararlar miqdorim ka maytirish. H u d u d - hududlarning kengayishiga y o ‘l q o ‘ym as!ik, ular uchun x o s b o ‘Igan xavfli om illar ta’sirini bartaraf etishga yo'naltirilgan avariya-qutqaruv va boshqa kechiktirib b o ‘lm aydigan ishlar majmuyi.