M ü h a z I r ə 2 Azərbaycan Respublikasının Dövlət Standartlaşdirma Sistemi

M Ü H A Z İ R Ə 2
Azərbaycan Respublikasının Dövlət

Standartlaşdirma Sistemi
Plan

1. 
   Dövlət standartlaşdırma sistemi.
   
2. 
   Dövlət standartlaşdırma sisteminin əsas məqsədləri.
   
3. 
   Standartlaşdırma üzrə orqanlar və xidməti təşkilatlar.
   

Dövlət standartlaşdırma sistemi.

Dövlət standartlaşdırma sistemi xalq təsərrüfatının idarə edilməsinin bütün səviyyələrində standartlaşdırma üzrə işləri özündə birləşdirir. O, qarşılıqlı əlaqəli qaydaların və müddəaların kompleksindən ibarətdir və aşağıda göstərilənləri təyin edir:

• 
  standartlaşdırmanın əsas məqsəd və vəzifələri;
  
• 
  standartlaşdırma üzrə işlərin təşkili və aparılma metodikasi;
  
• 
  standartlaşdırma üzrə işlərin planlaşdırılma qaydaları;
  
• 
  standartların və standartlaşdırma üzrə digər normativ-texniki sənədlərin işlənib hazırlanmasına, tətbiqinə, tədavülünə və həmçinin onlara riayət edilməsinə dövlət və idarə nəzarəti qaydaları;
  
• 
  standartlaşdırma obyektləri, standartların kateqoriyaları və növləri;
  
• 
  standartların qurulmasının, şərhinin və tərtib olunmasının vahid qaydaları və onların məzmunu.
  

Dövlət standartlaşdırma sistemi standartlaşdırmanın aşağıda göstərilmiş texniki-iqtisadi prinsiplərinə əsaslanır:

• 
  standartlaşdırmanın xalq təsərrüfatı xarakterliliyi. Bu xarakterə görə standartlaşdırma xalq təsərrüfatının bütün sahələrində və idarəetmənin bütün səviyyələrində, yəni dövlət, sahə, idarə və müəssisə səviyyələrində tətbiq edilir;
  
• 
  standartlaşdırma üzrə normativ-texniki sənədlərin dövlət-hüquqi (məcburi) xarakteri;
  
• 
  standartlarda qəbul edilmiş normaların, tələblərin və digər aktların kompleksliliyi və optimallığı;
  
• 
  standartlaşdırma üzrə aparılan işlərin sistemliliyi;
  
• 
  bu sahədəki işlərə planlı rəhbərlik metodu;
  
• 
  standartlaşdırmanın effektliliyi.
  

Dövlət standartlaşdırma sistemi xalq təsərrüfatının bütün sahələrində və pillələrində standartlaşdırmanın təşkilati, metodiki və praktiki əsaslarını təyin edir (şəkil 1).

Dövlət standartlaşdırma sisteminin standartları kompleksinə aşağıdakılar daxildir:

• 
  AZS 1.0-96 “Azərbaycan Respublikasının dövlət standartlaşdırma sistemi. Əsas müddəalar”;
  
• 
  AZS 1.2-96 “Azərbaycan Respublikasının dövlət standartlaşdırma sistemi. Dövlət standartlarının işlənmə qaydaları”;
  
• 
  AZS 1.3-96 “Azərbaycan Respublikasının dövlət standartlaşdırma sistemi. Texniki şərtlərin işlənməsi, razılaşdırılması, təsdiqi və qeydiyyatı qaydaları”;
  
• 
  AZS 1.4-96 “Azərbaycan Respublikasının dövlət standartlaşdırma sistemi. Müəssisə standartları. Ümumi müddəalar”;
  
• 
  AZS 1.5-96 “Azərbaycan Respublikasının dövlət standartlaşdırma sistemi. Standartların tərtibinə, şərhinə, rəsmiləşdirilməsinə və məzmununa olan ümumi tələblər”;
  
• 
  AZS 1.6-96 “Azərbaycan Respublikasının dövlət standartlaşdırma sistemi. Sahə standartlarının işlənib hazırlanması, razılaşdırılması, təsdiq edilməsi və qeydiyyatı qaydaları”.