M. Z. Islomova farmatsevtika ishini tashkil qilish

“Qiymat - samaradorli” tahlili 
(QST).
QST tahlili rahbarga ehtimol bolishi mumkin bo‘lgan alternativ 
ustunliklami aniqlashga yordam beradi. Umuman olganda QST qaror nazariy 
hamda 
matematik 
usullar 
dasturlarini 
amalga 
oshirishdagi 
turli 
yondashuvlami ko‘rib chiqishda harakat usulini tanlashga yordam beradi. 
Aslida esa QST turli dasturlar orqali taklif etiladigan sog‘liqni saqlash uchun 
zaxira hamda foydalarni jamlashni ko‘rsatadigan usul bo‘lib, undan eng 
qulay va yaxshi variantni tanlab olinishi mumkin. Bunda dasturga (yoki 
davolash usuliga) ketadigan harajatlar birgina umumlashtirilgan son bilan, 
samaradorlik esa boshqa umumlashtirilgan o‘lcham bilan ko‘rsatiladi.
Bunda 
yechim 
turli 
dasturlar 
o‘rtasidagi 
samaradorlik 
va 
harajatlaming nisbatini hisobga olishga asoslanadi. QST usuli eng kam 
harajat doirasida berilgan samaradorlikka qanday dastur orqali erishish 
mumkinligini aniqlashga yordam beradi.
QSTni o‘tkazish uchun quyidagi birlamchi ma’lumotlar zarur boMadi: 
oldinga qo‘yilgan maqsadni amalga oshirish uchun (arzón bo‘lishi shart 
bo‘lmagan) optimal yechim;
- eng kamida ikkita alternativ dastuming bo‘lishi;
- dasturlaming samaradorligi uni arzonlashtirishga emas, balki uning 
yechimi jarayonini optimallashtirish orqali erishiladi.
151

---

Bunda har bir alternativ dastur uchun quyidagi parametrlar orqali 
ko‘rib chiqish tavsiya etiladi:
- foydali natija;
- zaruriy ma'muriy harakatlar;
- zarur bo‘lgan shtatlar hamda jihozlar;
- narxni belgilovchi omillar hamda chegirmalar;
- qiymat.
QST usulida ko‘pincha sog'liqni saqlashda, dasturlar uchun 
harajatlar hisoblashda foydalanish mumkinki, ularning natijalari sogMiqni 
mustahkamlash iboralari bo‘yicha baholanadi (misol uchun umrni 
uzaytirish omillari). QST usuli olamshumul dasturlarga kirmasada, undan 
amaliyot tibbiyot xodimlari yoki alohida shifoxonalarning ma'muriyati 
samarali foydalanishi mumkin.