«маgistratura məRKƏZİ» Əlyazması hüququnda

 Ügeöz, Perihan. Kültürlerarası İletişim, İstanbul, 2003. s. 33-34. 
63
Eva S. Kras,Management in Two Cultures: Bridging The Gap Between U.S. and Mexican Managers, 
USA:Intercultural Press, 1989, s.60. 

---

69 
İnsanlar, bir-birilərinin gözlərinin içinə baxmaları və ya gözlərini bir-birilərindən 
qaçırmaları, duruşları, oturuş formaları, aralarında buraxdıqları məsafə və ya 
geyimləri kimi vizual işarələrlə bir-birləri haqqında daxilən fikir əldə edə bilərlər və 
sözlərə müraciət etmədən ünsiyyət qura bilərlər. Bütün bu ünsiyyət yolları sözsüz 
ünsiyyətin ünsürləridir. Xüsusilə mədəniyyətlərarası meydana gələn sözsüz ünsiyyət, 
bərabərində bir çox problemi də gətirməkdədir.Bədən dilinə bağlı olaraq əl və qol 
hərəkətləri mədəniyyətlərarası ünsiyyətdə problem yarada bilir. Çünki, bu əl 
hərəkətlərindən bəzilərinin fərqli ölkələrdə fərqli mənaları vardır. Məsələn; baş 
barmaq və işarə barmağını birləşdirərək edilən xalqa işarəsi ABŞ-da "Ok-yaxşı", 
Yaponiyada "pul", Şərqi Fransada "sıfır" və ya "əhəmiyyətsiz", Braziliyada isə 
ədəbsiz mənada istifadə edilir. Bədən dilində əl hərəkətlərindəki mədəniyyətlərarası 
fərqlərdən bir digəri də əl sıxma şəkillərində görünür. Bunlar aşağıdakı cədvəldə 
göründüyü kimi mədəniyyətdən mədəniyyətə müxtəliflik nümayiş etdirir
64
: 
Şəkil 3.1.2. 
Bəzi ölkələrdə əl sıxma formaları 
Ölkə 
Əl sıxma formaları 
Amerika
Qatı
Asiya
Kübar, nəzakətli (rahatsız şəkildə sıxılır. Koreyalıların qatı əl 
sıxma tərzi vardır.) 
Ingiltərə 
Yumuşaq
Fransa
Yüngül və sürətli (ilk görüşmə və ayrılıq zamanı təkrarlanır.) 
Almaniya 
Qatı (gəliş və gediş zamanı təkrarlanır.) 
Latın Amerika
Mülayim ( tez-tez təkrarlanır.) 
Yaxın Şərq 
Nəzakətli ( tez-tez təkrarlanır.)