MahirəNərimanqızı

www.elmler.net

 - 

Virtual İnternet R

esurs M

ərkəzi

 

Ümumi psixologiya.

 

Psixologiya

 

 

167 

167 

167 

167 

167 

167 

167 

167 

167 

hesab  etmək,  yəni    psixopatiya  kimi    qiymətləndirmək  olar. 

A.E.Liçkonun  fikrincə  bu  ilk  əlamət  atalar  sözündə  yaxĢı 

misal  gətirilir  (Necə  gəlibsənsə  elə  də  gedəcəksən).  Ġkinci 

əlamət  –  xarakterin  ümumilik  əlamətidir;  psixopatlarda 

xarakterin eyni bir xüsusiyyətinə hər yerdə rast gəlinir: evdə, 

iĢdə  istirahət  edərkən  və    tanıĢların  da,  özgələrinin    də 

arasında.  Əgər  insan  evdə  bir  cür,  adamlar  arasında  baĢqa 

cürdürsə  o  psixopat  deyil.  Nəhayət,  üçüncü,  demək  olar  ki, 

psixopatiyanın ən güclü əlaməti – sosial uyğunsuzluqdur. 

        Bu  əlamət  ondan  ibarətdir  ki,  insan  daima  həyati  çətin-

liklərlə qarĢılaĢır. 

        Normal xarakterlərin son  variantları kimi xarakterin  ak-

sentuasiyasına  gəldikdə  isə,  bu  xarakterli  insanlar  üçün  də 

bəzi problemlər və çətinliklər xarakterikdir. Buna görə də həm 

terminin  özü,  həm  də  aksentuasiyalı  xarakterlərin  ilk  tətqi-

qatları  psixiatrların  əsərlərində  ilk  dəfə  iĢıq  üzü  görüb.  Hər 

halda aksentuasiyalı  xarakterlərin  problemləri bəlkə də daha 

çox ümumi psixologiyaya aiddir. 

        MəĢhur alman psixiatrı K.Leonqardın fikrincə, 20%-50% 

insanlarda  xarakterin  bəzi  əlamətləri  o  qədər  kəskinləĢir  ki, 

(diqqəti  cəlb  edir)  mübahisələrə  və  əsəb  pozuntusuna  gətirib 

çıxarır.  Xarakterin  aksentuasiyası  onun  ayrı-ayrı  xüsusiy-

yətlərinin, digərlərinin əksinə olaraq inkiĢafının ĢiĢirdilməsidir 

və bunun nəticəsində də ətrafdakı adamlarla qarĢılıqlı əlaqəni 

çətinləĢdirir.Leonqard aksentuasiyanın 12 tipini ayırır.         

Xarakterin  aksentuasiyasına  daha  çox  yeniyetmə  və 

gənclərdə    rast  gəlinir  (50-80%).  Aksentuasiyanın  tiplərini  

xüsusi    psixoloji  testlərin  köməyi  ilə  müəyyən  etmək  olar. 

Leonqard  aksentuasiyanın  tiplərinin  aĢağıdakı  təsnifatını 

vermiĢdir.