IV.10.4. Hafizə pozuntuları
Hafizənin fərdi parametrləri çox geniĢ diapazonda
fərqlidir. Elə bu səbəbdən də «normal hafizə» anlayıĢı qeyri-
müəyyəndir. Məsələn, bir də görürsən ki, yadasalma adi
hallarda olduğundan xeyli canlı, aydın, konkretdir və ən xırda
detallar belə yada salınır. Bu vəziyyət hafizənin
qiperfunksiyası adlanır. O, adətən güclü təsir, kəskin
həyəcanlanma və bəzən də gipnoz halında, narkotik maddə
qəbul etdikdə təzahür edir. Emosional tarazlığın pozulması,
inamsızlıq hissi, həyəcanlanma hafizənin qiperfunksiyasını
istiqamətləndirir və yadasalmaya təhrik edir. Ġnsan
xoĢagəlməz və biabırçı hərəkətləri demək olar ki, unutmaqda
gücsüzdür. Belə yadasalmanı beyindən çıxarmaq praktik
olaraq mümkün deyil. O, təkrar-təkrar xatırlanır, peĢimançılıq
və təəssüf hissi (vicdan hafizəsi) yaradır.
Daha tez-tez rastlaĢılan hal hafizə funksiyasının
zəifləməsi ilə əlaqədardır. Mövcud informasiyanın yada
salınması qabiliyyəti nisbətən itir. Onun ilkin təzahürü
həminki anda lazım olan materialın (tarix, ad, termin və s.)
yada salınmasının nisbətən zəifləməsi – reproduktiv
seçiciliyin
azalmasında
özünü
göstərir.
Hafizənin
zəifləməsinin sonrakı mərhələsi onun daha da güclənərək
| 
