III. 5. 4. ġəxsiyyət haqqında əsas nəzəriyyələr Məlum olduğu kimi, Ģəxsiyyət və onun psixologiyası dərin
köklərə malikdir. ġəxsiyyət psixologiyası sahəsində nəzəri tədqiqatlar öz
əsaslarını qədim dünyanın mütəfəkkirlərinin iĢlərindən almıĢdır. Lakin
Ģəxsiyyət psixologiyası bir eksperimental elm kimi XX əsrin birinci
onilliyindən meydana gəlmiĢ və bu sahədə geniĢ əhatəli tədqiqatlar
aparılmıĢdır. ġəxsiyyətin eksperimental tədqiqinin əsası A.F.Lazurski,
Q.Olport, R.Kettel tərəfindən qoyulmuĢdur.
ġəxsiyyət haqqında aparılmıĢ çoxsaylı tədqiqatlar bu sahədə
müxtəlif baxıĢ və nəzəriyyələrin meydana gəlməsinə səbəb olmuĢdur.
Həmin nəzəriyyələri qruplaĢdırmıĢ olsaq təxminən aĢağıdakı əsas
nəzəriyyələri qeyd edə bilərik:
klassik nəzəriyyə, klinik nəzəriyyə, eksperimental nəzəriyyə, koqnitiv nəzəriyyə, bihevioristik nəzəriyyə, humanistik nəzəriyyə. Həmin nəzəriyyələr və onların qısa
www.elmler.net -
Virtual İnternet Resurs Mərkəzi Ümumi psixologiya. Psixologiya
166
xarakteristikası ilə tanıĢ olaq (Ģəkil 7).
Klassik nəzəriyyə . ġəxsiyyət haqqında klassik nəzəriyyə
qrupuna Z.Freydin psixoanalitik nəzəriyyəsini, K.Yunqun analitik
nəzəriyyəsini, A.Adlerin fərdi psixologiya nəzəriyyəsini aid etmək olar.
www.elmler.net -
Virtual İnternet Resurs Mərkəzi Ümumi psixologiya. Psixologiya
Шяхсиййят щаггында ясас нязяриййяляр Классик нязяриййя Клиник нязяриййя