www.elmler.net
-
Virtual İnternet Resurs Mərkəzi
Ümumi psixologiya. Psixologiya
92
92
əsasında «Bütün metallar istidən geniĢlənir» hökmünü
çıxarırıq.
Deduktiv əqlinəticə isə ümumi hallardan, misallardan
(hökmlərdən) xüsusi nəticə çıxarmaqdan ibarətdir
. Məsələn,
«Bütün xüsusi isimlər yazıda böyük hərflə baĢlayır». «Bakı»
xüsusi isimdir» hökmlərinə əsasən «Deməli, Bakı böyük
hərflə yazılır» nəticəsini çıxarırıq.
Analogiyaya
gəldikdə bu zaman ayrı-ayrı hallardan
bənzətmə üzrə nəticə çıxarılır.
IV.11.6. Təfəkkürün fərdi xüsusiyyətləri
Adamların hamısında təfəkkür eyni Ģəkildə inkiĢaf
etmir. Təfəkkürün prosesləri, formaları və növləri ayrı-ayrı
adamlarda müxtəlif nisbətdə təzahür edir. Bunlarla yanaĢı
olaraq
adamlar ağlın keyfiyyətləri nə görə bir-birlərindən daha çox
fərqlənirlər. Buraya
ağlın dərinliyi, çevikliyi, müstəqilliyi,
tənqidiliyi
və s. Aid etmək olar.
Ağlın dərinliyi
cisim larda. və hadisələr arasındakı və
onların daxilindəki Ən əsas, baĢlıca əlamətləri tapmaq
bacarığından ibarətdir. Dərin ağla malik olan Adam zəruri
sualları qoymaqla hadisənin mahiyyətini aça bilir, cisim və
hadisələri dərindən və hərtərəfli öyrənir. Bu cür adamlar əsas
cəhətləri ikinci dərəcəli cəhətlərdən ayıra bilirlər. Lakin ağıl
dayaz olduqda belə adam öyrəndiyi faktlarda Ən zəruri, əsas
cəhəti aĢkara çıxara bilmir, formal, zahiri cəhətlərə istinad
etdiyinə görə onun fikirlərində dərinlik olmur.
Dostları ilə paylaş: 
