www.elmler.net
-
Virtual İnternet R
esurs M
ərkəzi
Faiq Ələkbərov Milli ideologiya probleminə tarixi-fəlsəfi baxış (II hissə)
519
sıralarımızda dünyaya azərbaycanlı kimliyində gəldiyini və
«Azərbaycan dili»ndə danışdığını zənn edənlər var. Şübhəsiz,
belə düşünənləri milli dil və millilik kimlik məsələsində
“Azərbaycan dili”nə yönəltmək bir o qədər çətin deyildi.
Sovet ideologiyasından tamamilə xilas ola bilməməyin
nəticəsidir Milli Məclisdə təsdiq edildikdən sonra sabiq
prezident Əbülfəz Elçibəyin imzası ilə 1992-ci ilin dekabrın
22-də Azərbaycan Respbulikasında dövlət dlilinin türk dili
olması ilə bağlı Qanunun qəbuluna [216
b
] etiraz etməyən
Azərbaycan xalqının əksəriyyəti, 1995-ci ildə keçirilən
ümumxalq səsverməsi zamanı milli dilin necə adlandırılması
məsələsində «türk dili»nə deyil, «Azərbaycan dili»nə səs
verdi. Halbuki, özünü Azərbaycan Cümhuriyyətinin bütün
mənalarda (siyasi, hüquqi, mənəvi, iqtisadi, ərazi və s.) qanuni
varisi kimi dünyaya bəyan etmiş Azərbaycan Respublikası və
onun
vətəndaşlarının
ilk
növbədə,
onun
vaxtilə
müəyyənləşdirdiyi ideyalardan çıxış etməsi gərəkirdi.
Ümumiyyətlə, bir millətin dilinin və kimliyinin adı elə
bir məsələdir ki, fikrimizcə, onu referendum yolu ilə
birdəfəlik həll etmək mümkün deyildir. Özəlliklə də, 70 illik
müstəmləkə həyatı yaşamış (hələ ondan öncə də təxminən bir
o qədər buna məruz qalmış), bununla da milli mənlik şüuru
zədələnmiş hər hansı millət azadlığa qovuşduqdan çox az bir
müddətdən (4 il) sonra referendumla milli özünütəyinin
müəyyənləşdirilməsi mübahisəli bir məsələdir. Belə ki, artıq
babalarının etnik kimliyinin və dilinin türk olmasını əsasən
unutmuş, daha doğrusu unutdurulmuş və yenicə keçmiş milli
şüur yaddaşını bərpa etmək istəyən bir cəmiyyət üçün bu cür
önəmli məsələdə qəti qərarını verməsi inandırıcı deyildir.
Çünki milli şüur yaddaşını bərpa edə bilməyən, 70 il öncəki
|