MahirəNərimanqızı

www.elmler.net

 - 

Virtual İnternet R

esurs M

ərkəzi

 

         

Faiq Ələkbərov              Milli ideologiya probleminə tarixi-fəlsəfi baxış (II hissə)

 

530 

530 

xatırlatmaq yerinə düşərdi. Ancaq milli dilin adı ilə bağlı bir neçə 

variantın  (Azərbaycan  dili,  türk  dili,  Azərbaycan  türk  dili)  irəli 

sürülməsi, üstəlik onların hər birinin eyni mənanı ifadə etməsi ilə 

bağlı  K.Abdulanın  yuxarıda  irəli  sürdüyü  fikirlərlə  əsasən, 

razılşamırıq.  

Biz burada Kamal Abdulanın o fikri ilə müəyyən dərəcədə 

razılaşırıq  ki,  Azərbaycan  dövlətinin  dilinin  türk  dili  ilə  yanaşı, 

Azərbaycan türk dili kimi də ifadə olunması mümkündür. Bizə elə 

gəlir  ki,  bu  isə  bir  dilin  iki  adı  olmasından  daha  çox,  eyni  dili 

paylaşan  bir  millətin  yalnız  ləhcə  və  qrammatika  fərqlərini 

göstərmək  üçün  lazımdır.  Hər  halda  ən  azı  elmi  ictimaiyyətə 

məlumdur  ki,  bir  çox  obyektiv  səbəblərə  görə  Azərbaycan  və 

Türkiyə  türklərinin  minilliklər  boyu  paylaşdıqları  türk  dili, 

sonralar    müəyyən  dərəcədə  müxtəlif  istiqamətlərdə  inkişaf 

etmişdir. Bu isə daha çox ədəbi dilin formalaşmasında öz təsirini 

göstərmişdir. Halbuki, ədəbi dilin fərqli istiqamətdə inkişaf etdiyi 

dövrdə  belə  Türkiyə  ilə  Azərbaycan  ictimaiyyətinin  əksər 

təbəqləri arasında dil ayrılığı olmamışdır, bu gün də belə bir hal 

yoxdur.  

Bu  mənada,  biz  də  Türkiyə  türk  dili  (Türkiyə  türkcəsi), 

Azərbaycan türk dili (Azərbaycan türkcəsi) kimi ifadələri müdafiə 

edən Bəxtiyar Vahabzadə, Xəlil Rza Ulutürk, Sabir Rüstəmxanlı, 

Nəriman  Həsənzadə,  Kamil  Vəli  Nərimanoğlu  və  başqalarının 

fikirlərini doğru hesab edirik [195

c

, 217-218; 194

b

, 178; 103

a

, 93-

94]. Özəlliklə xalq şairi Bəxtiyar Vahabzadə milli dil məsələsi ilə 

bağlı mövqeyi konkret və dəyişməz idi: «Dilimizin adı azəri türk-

cəsi,  millətimizin  adı  isə  azəri  türküdür»  [219

a

,  167].  Bu  fikrin 

əleyhinə  çıxanlara,  azərbaycanlıların  farsdillilərdən  və  qafqaz-

dillilərdən törəmə olmasını iddia edən İ.Əliyev, F.Məmmədova və 

---