Mahsulot tannarxini kalkulyatsiya

Oriental Renaissance: innovative, 
educational, natural and social sciences
 
 
VOLUME 1 | ISSUE 1 
ISSN 2181-1784
 
136 
w
www.oriens.uz
2021
 February 
 
Korxonaning qaysi tarmoqqa mansubligiga ko‘ra kalkulyasiyalash ikki 
variantda amalga oshirilishi mumkin: yarim tayyor mahsulotli va yarim tayyor 
mahsulotsiz. YArim tayyor mahsulotli variantda har bir bosqich bo‘yicha mahsulot 
tannarxi hisoblab chiqariladi. Oxirgi bosqich tannarxi barcha tayyor mahsulot 
tannarxi bo‘lib hisoblanadi. 
YArim tayyor mahsulotsiz variantda tayyor mahsulot tannarxiga barcha 
alohida bosqichlar bo‘yicha uni ishlab chiqarish xarajatlari kiritiladi. 

---

Oriental Renaissance: innovative, 
educational, natural and social sciences
 
 
VOLUME 1 | ISSUE 1 
ISSN 2181-1784
 
137 
w
www.oriens.uz
2021
 February 
 
XULOSA VA TAKLIFLAR. 
Boshqaruv hisobining umumiy taktikasi, ya’ni joriy davrda ishlab chiqarishni 
tashkil etish, dalillash, qabul qilingan qarorlarni tahlil va nazorat qilish, shuningdek, 
kalkulyasiyalash usullari va uni tuzishdagi muammolar yuzasidan olib borilgan 
tadqiqotlar natijasida quyidagi takliflar ishlab chiqildi: 
rivojlangan mamlakatlar tajribasiga asosan yirik ishlab chiqarish hajmiga 
ega korxonlarda umumiy ma’lumotlarni qamrab oluvchi “informatsion-mikromuhit” 
yaratish;
ishlab chiqarish korxonalari faoliyatini kengaytirish va rag‘batlantirish 
maqsadida 2017-2021 yillarda O‘zbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta 
ustuvor yo‘nalishi bo‘yicha Harakatlar strategiyasini amalga oshirishga oid Davlat 
dasturiga muvofiq energiya-tejamkor va atrof-muhit holatiga salbiy ta’siri kam 
bo‘lgan ishlab chiqarishda bevosita ishtirok etuvchi (ma’muriyatga xizmat qiluvchi 
asosiy vositalardan tashqari) asosiy vositalarga nisbatan turli nisbatda pasaytirilgan 
mulkiy soliq stavkalarini joriy etish; 
kalkulyasiya qilish usullarini ishlab chiqarishga mosligi yuzasidan 
baholashda 
boshqaruv 
hisobini 
dasturiy 
natijaviyligini 
ta’minlovchi 
avtomatlashtirilgan tizim yaratish;
ishlab chiqarish jarayonida me’yoriy darajalar asosida iqtisod qilingan 
moddiy resurslar bo‘yicha rag‘batlantirish choralarini joriy etish;
bozor mexanizmlari ta’sirida narxning chegaraviy karidorlari belgilangan 
sharoitda kalkulyasiya qilish usullarini foydaga bevosita va bilvosita ta’sirini muqobil 
variantlarni qo‘llash orqali tanlash;
bozor talablari asosida rivojlanayotgan investitsiyaviy muhit jozibadorligi 
indekslarining boshqaruv hisobi tizimiga oid ko‘rsatkichlar bilan bevosita bog‘liqligi, 
ularni hamjihatlikda yuritishni tatbiq etish. 
 
ADABIYOTLAR RO‘YXATI (REFERENCES) 
1. Babaev YU.A. (2007) Buxgalterskiy uchet Izdatelstvo: «Velbi» Karpova T. P. 
(2004) Janr: Buxgalterskiy uchet
 
Izdatelstvo: «YUNITI-DANA». 
2. Murojaatnoma (2018) O‘zbekiston Respublikasi Prezident SHavkat 
Mirziyoevning Oliy Majlisga Murojaatnomasi. 
3. Xorngren CH.T., Foster Dj. (2004) Buxgalterskiy uchet. Upravlencheskiy 
aspekt. M.: Finansы i statistika.