Oriental Renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences VOLUME 1 | ISSUE 6 ISSN 2181-1784 Scientific Journal Impact Factor SJIF 2021: 5.423 79
w www.oriens.uz July 2021 o’rganadilar. “Zanjir” Ushbu texnologiyaning asosi bitta vazifaga har bir
ishtirokchining izchil yechimi qidirishi hisoblanadi. Umumiy maqsadning mavjudligi,
va o’zaro bir-birlariga yordam ko’rsatish muhitini bir-birlari bilan qamrab olishga,
vazifani hal qilish imkoniyatlarini taqdim etadi, bolalarda jamoada ishlash
imkoniyatini shakllantiradi. “Bilim daraxti”- bu bolalarda kommunikativ
ko’nikmalarni rivojlantiradi, muzokaralar olib boorish va vazifalarni hal qilishda
mas’uliyat his qilish qobiliyatini shakllantiradi [9].
Interfaol mashg’ulotlar faol o’quv usulining navlaridan biridir. Interfaol o’quv
o’zaro ta’siri nafaqat tarbiyachi va maktabgacha yoshdgi bolajonlar o’rtasida amalga
oshiriladi, bu holda barcha ko’plab tinglovchilar birgalikda ishlaydi (yoki guruhlarda
ishlaydilar). Interfaol o’rganish usullari har doim o’zaro ta’sir, hamkorlik, qidirish,
muloqot, odamlar yoki inson va axborot muhiti o’rtasidagi o’yindir. Darslarda faol va
interfaol o’rganish usullaridan foydalangan holda o’qituvchi talabalar tomonidan
o’qilgan materiallar miqdorini 90 foizgacha oshiradi. Maktabgacha ta’lim
muassasasidagi interfaol texnologiyalar va o’quv usullariga asosan qo’llaniladi.
Maktabgacha tarbiyachi uchun o’yin – bu asosiy faoliyat va u orqali bolaning yoshida
zarur bo’lgan hamma narsani o’rgatishingiz mumkin [10-14].
Shu o’rinda dunyoning rivojlangan mamlakatlarui tajribasiga ham nazar
tashlaymiz. Masalan:
1.
Regjio Emiliya usuli. O’z-o’zini boshqarish- bu usulning o’ziga xos
xususiyati. Uning falsafasi shundan iboratki, bolaning shaxsiyati, ular o’sib
ulg’aygan paytlarida yoshligida paydo bo’ladi va ularda o’zlarini va g’oyalarini ifoda
etishning ko’plab usullari mavjud. O’zlarini ifoda etishning bu usullari
haykaltaroshlikdan tortib rasmgacha bo’lishi mumkin. Bolalarning o’zlarini namoyon
etishlariga imkon berish ushbu uslubning asosiy tarkibiy qismi bo’lganligi sababli,
ushbu maktabgacha ta’lim muassasalarida tarbiyalanuvchilarga o’z bilimlari doirasi
bo’yicha so’z beriladi. Ularga ko’chib o’tishga, kuzatishga, narsalarga teginishga va
sinfdagi boshqa bolalar bilan munosabatlarini o’rganishga ruxsat beriladi.
2.
Waldorf usuli. Waldorf uslubining diqqat markazlari qat’iy akademiklar emas.
Buning o’rniga, u o’z hayotining mazmunini topa oladigan har tomonlama
rivojlangan bolalarni rivojlantirishga intiladi. Ushbu intizom bolalarni mustaqil
fikrlovchi bo’lishlarini istaydi. Shunday qilib, ushbu uslub o’zlarining o’quv
dasturlariga san’at, musiqa, hissiy, jismoniy va akademik ta’lim kabi ko’plab fanlarni
o’z ichiga oladi. O’qish keyinchalik kiritiladi va Waldorf maktablari bolalar 79ata
bo’lguncha kitoblardan foydalanmaydi va o’rta maktabgacha kompyuterlarni joriy
qilmaydi.