“maliYYƏ” fənnindən mühazirə mətnləri

2.3.MALIYYƏ SIYASƏTININ MAHIYYƏTI VƏ TƏİKILI PRINSIPLƏRI 
 
 
Maliyyə  siyasəti  -  dövlətin  maliyyə  sistemi  vasitəsilə  həyata  keçirdiyi  iqtisadi 
tədbirlər sistemindən ibarətdir.   
Maliyyə  siyasəti  -  müəyyən  bir  iqtisadi  məqsədlərə  çatmaq  üçün  maliyyədən  istifadə 
olunmasıdır.  Dövlət,  xüsusilə  makroiqtisadi  məqsədlərinə  çatmaq  üçün  maliyyə 
vasitələrindən  istifadə  edir.  Dövlət  gəlirlərinin  artırılması,  büdcə  tarazlığı  iqtisadi  artıma 
aparan  əsas  vasitələrdir,  bu  vasitələrin  təmin  olunması  isə  maliyyə  siyasətinin  əsas 
vəzifələrindəndir.  
Maliyyə  siyasəti  iqtisadiyyatın  və  sosial  sferanın  ayrı-ayrı  sahələrinin,  təsərrüfat 
subyektlərinin  inkişafının  məqsəd  və  vəzifələrinin  reallaşdırılmasının  təmin  edilməsinə 
yönəldilmişdir. Maliyyə siyasəti aşağıdakı struktur elementlərə əsaslanır:  
- maliyyə 
siyasətinin  elmi  cəhətdən  əsaslandırılmış  konsepsiyasının  işlənib 
hazırlanması;  
- cari 
və  gələcək  dövrlərdə  maliyyədən  istifadənin  əsas  istiqamətlərinin 
müəyyənləşdirilməsi;  
-gələcək dövr üçün maliyyədən istifadənin  əsas istiqamətlərinin araşdırılması.   
Təcrübədə  maliyyə  siyasətinin  müstəqil  növü  kimi:  fiskal,  tənzimləyici  və  nəzarət 
maliyyə  siyasəti  fərqləndirilir.  Fiskal  maliyyə  siyasəti    vergi  gəlirlərinin  mümkün  qədər 
artırılması məqsədini xarakterizə edir.  
Tənzimləyici  maliyyə  siyasətində  vergilərin  tənzimləyici  rolunun  gücləndirilməsinə 
diqqət  yetirilir.  Bu  istiqamət  vergi  güzəştləri  edilməsi  və  ya  aşağı  vergi  dərəcəsinin  tətbiq 
edilməsinə əsaslanır.  
Maliyyə  siyasətinin  işlənməsi  Maliyyə  Nazirliyinə  həvalə  olunmuşdur.  Maliyyə 
Nazirliyi maliyyə siyasətinin bir neçə variantını hazırlayır. Bu variantlar ekspertlər tərəfindən 
qiymətləndirilir və əlverişli variant baxılmaq üçün hökumətə təqdim edilir. Yalnız hökumətin 
müvafiq  qərarı  ilə  maliyyə  siyasətinin  optimal  variantı  icra  edilmək  üçün  göndərilir.  Icra 
funksiyasını  Maliyyə Nazirliyi yerinə yetirir.  
Maliyyə siyasətinin həyata keçirilməsində dövlətin məqsədi, cəmiyyətin inkişafının ən 
vacib  tələbatını  təmim  etmək  üçün  zəruri  olan  maliyyə  ehtiyatlarının  tam  səfərbərliyə 
alınmasıdır.  Buna  uyğun  olaraq,  maliyyə  siyasətinin  həyata  keçirilməsi  sahibkarlıq 
fəaliyyətinin fəallaşdırılması üçün lazımi şəraitin təşkil edilməsini təmin etməlidir.   
Maliyyə  siyasətinin  əsas  məqsədi  maliyyə  ehtiyatlarının  həcmini  və  istifadəsinin 
səmərəliliyini  artırmaq  olmalıdır.  Maliyyə  siyasətinin  hazırlanması  zamanı  konkret  tarixi 

---

17 
 
 
 
şərait nəzərə alınmalıdır   
Qаrşıyа qоyulаn məqsədlərin хаrаktеrindən və həll оlunmаsı mеtоdlаrındаn аsılı оlаrаq 
mаliyyə siyаsəti 2 yеrə bölünür:  
1.Mаliyyə strategiyası;   
2.Mаliyyə tаktikаsı.