Ma’lumotlar bazasining taqsimlangan tizimida axborot xavfsizligi konsepsiyasi

Ma’lumotlar bazasining takrorlanishini taqiqlash
Ma’lumotlar bazasining takrorlanishini taqiqlash. Yuqorida aytilganidek, takrorlash (replikatsiya) foydalanuvchilarga maiumotlaming umumiy bazasining nusxasini yaratishga imkon beradi. Takrorlangan malumotlar keyinchalik noqonuniy tarqatish uchun ishlatilishi mumkin. Shu sababli, ba’zi hollarda maiumotlar bazasini takrorlashni taqiqlashga to‘g‘ri keladi.


Foydalanuvchilar tomonidan parollarni o'rnatishni
Foydalanuvchilar tomonidan parollarni o'rnatishni va ishga tushirish parametrlarini sozlashni taqiqlash.
Malumotlardan ko‘pchilik foydalanishda nafaqat ma’lumotlaming buzilmaganligini va konfidensialligini ta’minlash, balki maiumotlardan tegishli foydalanuvchilaming foydalanish imkoniyati muhim hisoblanadi. Shu sababli
MBBT har qanday foydalanuvchining maiumotlar bazasida parol o‘matishiga to‘sqinlik qiluvchi mexanizmga ega bo`lshi lozim. Undan tashqari ishga tushirish parametrlariga o‘zgartirish kiritishni taqiqlovchi mexanizmning mavjudligi maqsadga muvofiq hisoblanadi, chunki ushbu parametrlar sozlanuvchi menyu, instrumentlaming sozlanuvchi panellari va start usullari kabi xususiyatlami
belgilaydi.


Foydalanuvchilami yaratish va yo'q qilish
Foydalanuvchilami yaratish va yo 'q qilish. Ko‘pchilik foydalanuvchi muhitda malumotlar bazasidan foydalanuvchi – malumotlar bazasi obyektlarining maium nabori egasi tushunchasi kata ahamiyat kasb etadi.
Tizim foydalanuvchilarini ikkita sinfga ajratish mumkin. Har qanday oichamli tizimda doimo superfoydalanuvchilaming ba’zi turlari - avtomatik tarzda ko‘pchilik (yoki barcha) imtiyozlarga ega va o‘zining superfoydalanuvchi maqomini kimgadir imtiyozlar yoki imtiyozlar guruhi yordamida uzata oladigan foydalanuvchilar mavjud.


Ma’lumotlar bazasi ma’muri
Ma’lumotlar bazasi ma’muri atamasi bunday superfoydalanuvchilar va ulaming imtiyozlari uchun tez-tez ishlatiluvchi atama hisoblanadi.
Boshqa foydalanuvchilami ma’lumotlar bazasining ma’murlari yaratadi va ularga bosh lang1 ich imtiyozlami beradi. Foydalanuvchilami faqat ma’murlar yaratadi. Foydalanuvchilarga huquqlami berish va qaytarib olish nafaqat ma’murlar, balki mos huquqlarga ega boshqa foydalanuvchilar tomonidan bajarilishi mumkin.
Foydalanuvchilar guruhlarga birlashishlari mumkin. Foydalanuvchilar guruhi - imtiyozlaming bir xil naboriga ega foydalanuvchilar. Umuman, bir foydalanuvchi turli guruhlarda ishtirok etishi mumkin. Har bir foydalanuvchi maxsus identifikatsiya nomiga yoki nomeriga ega (Authorization ID).
Aksariyat ekspluatatsiyadagi korporativ MBBTlari SQL – serverlari hisoblanadi. Shu sababli SQL - tizimlar misolida foydalanuvchilami boshqarish masalalarini ko‘raylik.
Foydalanuvchilami boshqarish jarayonining muayyan shakllari turli MBBTlarda bir-biridan ancha farqlanishi mumkin. Foydalanuvchilami boshqarish jarayoni ishlatiluvchi operatsion tizimga, ma’lumotlar bazasi arxitekturasiga bog‘liq. Shu sababli SQL nmg mos qismida ishlab chiqaruvchi platformasiga ham ko‘proq bog‘liqlik ko‘zga tashlanadi.
Foydalanuvchilami boshqarish jarayonini uchta asosiy bosqichga ajratish mumkin. Avval maiumotlar bazasida foydalanuvchini hisobga olish yozuvini yaratish lozim. So'ngra foydalanuvchiga u maiumot bazasi doirasida, taxminan yechuvchi masalalarga muvofiq imtiyozlar beriladi. Nihoyat, foydalanuvchiga ma’lumotlar
bazasidan foydalanish kerak boimaganida uni hisobga olish yozuvi yo‘qotilishi yoki oldin unga berilgan imtiyozlar bekor qilinishi lozim.Maiumotlar bazasi bilan ishlashdan oldin foydalanuvchi, uning ismi va parolini so‘rashdan iborat kirish muolajasi yordamida identifikatsiyalanishi shart. Kirilgandan so‘ng MBBT bilan ishlash seansi harakatga keltiriladi.