Ma’lumotlar tuzilmasi va algoritmlar Data structures and algoritms №1-ma’ruza: Ma’lumotlar turlari. Ma’lumotlarning abstrakt tuzilmalari

Asosiy tushuncha va ta’riflar Basic concepts and definitions

• 
  Ma’lumot - bu biror bir obyekt, jarayon, hodisa yoki voqelikni ifodalab (tasniflab) beruvchi belgi yoki belgilar majmuasidir.
  
• 
  Berilgan ma’lumot (belgi)lar qanday qiymat qabul qilishiga qarab ma’lumotlarni bir qancha turlarga ajratish mumkin.
  

Asosiy tushuncha va ta’riflar Basic concepts and definitions

• 
  Ma’lumotlar tuzilmasi (MT) (ing.: data structure) - bu tuzilmani tashkil qiluvchi elementlar (ma’lumotlar) va ular orasidagi bog’liqlikni ifodalovchi munosabatlar majmuasi hisoblanadi.
  
• 
  Ma’lumotlar tuzilmasi – hisoblash mashinasida bir turdagi mantiqiy bog’langan ma’lumotlarni qayta ishlash va saqlash imkonini beruvchi dasturiy birlik sifatida qaraladi.
  
• 
  Ma’lumotlar tuzilmasining interfeysini tashkil etuvchi ma’lumotlarni qo’shish, o’zgartirish, qidirish va o’chirish uchun funksiyalar to’plami mavjud.
  

Asosiy tushuncha va ta’riflar Basic concepts and definitions

MT o’zining quyidagi xossalari bilan tasniflanadi:

• 
  qabul qilishi mumkin bo’lgan qiymatlari to’plami;
  
• 
  mumkin bo’lgan amallar (operatsiyalar) majmuasi;
  
• 
  tashkil etilganlik tasniflar.
  

Ma’lumotlarni ifodalash bosqichlari Stages of data submission

Ma’lumotlar turi (tuzilmasi) quyidagilarni belgilab beradi:

• 
  ushbu tuzilmaning xotirada joylashish usuli va unga ajratilgan xotira hajmi;
  
• 
  berilgan ma’lumot turi uchun mumkin bo’lgan qiymatlar;
  
• 
  ushbu ma’lumotlar tuzilmasi ustida bajariladigan amallar (operatsiyalar).
  

Ma’lumotlarni ifodalash bosqichlari Stages of data submission

• 
  ma’lumotlarni abstrakt (matematik) ifodalash bosqichi;
  
• 
  ma’lumotlarni mantiqiy ifodalash bosqichi;
  
• 
  ma’lumotlarni fizik ifodalash bosqichi.