2. Ekosistemalardin mawsimlik ozgeriwleri.
Klimati
ortasha ellerdegi biogeocenozlardin mawsimli ozgeriwlerin
amqlaytugin tiykargi faktorlar jerdin kun aylanasmda aylamwimn
sebebinen ham jildin geybir waqitlannda temperatura, hawa
igalhgi rejimlerinin ham basqa da meteorologiyaliq qubilislardin
ozgeriwinen kelip shigatugin
jil waqitlannin almasiwi
bohp
esaplanadi.
Ekosistemalardin
mawsimli
ozgeriwleri
aspektlerdin
almasiwi
dep atalatugin, yagniy olardin sirtqi korinisinin ham
quramimn, duzilisinin bir qatar tarepleri. Biogeocenozlardin
aspektlerinin
almasiwlan
osimlikler
menen
haywanlardin
mawsimli
rawajlamwimn
qaytalamp
turiwshiligi
menen
amqlanadi. Sebebi osimliklerdin har-qiyli turlerinin fenologiyaliq
fazalari ham sogan muwapiq haywanlardin har-qiyli turlerinin
jagdayi ham hareketlerinin xarakteri (juplasiw, palapanlann
shigariw, yamasa juklilik hdm bala tuwiw, palapanlardm ushiwi
ham olardin jiynahwi yamasa inlerinen shigiwi ham jaslanmn
qomslasiwlan) jildin jilli waqitlannin har-qiyli miiddetlerinde
otedi.
3. Ekosistemalardin hawa rayina (har-jilliq) baylanisli
bolgan ozgeriwleri.
Ozgeriwlcrdin bunday tiirin keltirip
shigaratugm tiykargi faktor vegetaciya waqtinda hawa rayinin
jagdaylarinin belgili bir tipi menen sipatlanatugin bir qatar
jillardin
almasiwlan
bohp esaplanadi. Misali, bahardin erte jilli
Jiam suwiq bohp seziliwi, yamasa qurgaq ham issi jaz, jazdin
salqm jawinli bohwlan. Bul
Dostları ilə paylaş: