Manzura Saparboyevna Ernazarova

Academic Research in Educational Sciences 
VOLUME 2 | ISSUE 12 | 2021 
ISSN: 2181-1385 
Scientific Journal Impact Factor (SJIF) 2021: 5.723 
Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor 2020-21: 0.89 
DOI: 10.24412/2181-1385-2021-12-686-689 
Google Scholar 
Scientific Library of Uzbekistan 
Academic Research, Uzbekistan 689 www.ares.uz 
o„lgan, so„z sezgisi va mahorati yuksak yozuvchi betakror tasvir, kutilmagan, ohorli 
badiiy lavhalar paydo qila oladi. Shunda kitobxon asarning nafaqat g`oyasi, balki 
go„zal tilining asiriga aylanadi. Bunda umumxalq tilidagi badiiy tasvirga favqulodda 
muvofiq birliklarni tanlash, saralash va sayqallash asosida, lisoniy-badiiy 
qonuniyatlardan kelib chiqqan holda ularga yuklangan xilma-xil badiiy-estetik 
ma'nolar hal qiluvchi rol o„ynaydi. 
Matn – nutq ko„rinishi bo„lib, vazifasi jihatidan tugal nutqiy butunlikdir. Har 
bir matn murakkab tuzilish va mazmun mundarijasiga ega bo„lib, u og`zaki hamda 
yozma ijod namunasi hisoblanadi. Tilshunoslikda matn tilning alohida birligi 
(supersintaktik butunlik) va matn tilshunosligi deb atalayotgan sohaning asosiy 
ob'ekti sifatida talqin qilinadi. 
XULOSA 
Matn so„z birikmasi va gapdan farqlanadi, chunki matnning ham o„z 
kategoriyasi va qonuniyatlari mavjud. Matn so„zining lug`aviy ma'nosida birikish, 
bog`lanish tushunchalarining borligi, shuning uchun matn tarkibi o„zaro qaysidir 
bog`lovchilar yordamida birikishni o„rganish “Matn tilshunosligi” sohasining asosiy 
muammolaridan biridir. 
Shu bois, boshlang„ich ta‟lim davri o'quv-tarbiya jarayonidagi eng mas'uliyatli
davrdir. Bu paytda o„quvchining savodi chiqishi bilan birga, uning dunyoqarashi 
shakllanadi, tafakkur qilish malakasi rivojlanadi. Boshlang„ich sinf o'quvchilarning
intellektual salohiyati, mustaqil va ijodiy fikrlash qobiliyatlari, tafakkurini 
rivojlantirish, egallagan bilimlarini amaliyotda qo'llay olishlari, amaliy ko'nikma va 
malakalarini hosil etishga matn yaratishning o„rni beqiyosdir.