Marcin Błaszczyk Biologia I genetyka

Wapń Ca – na piątym miejscu u organizmów budujących szkielety: 
składnik kości, zębów. Niezbędny do funkcjonowania mięśni. 
Fosfor P – składnik kości, składnik błon komórkowych (fosfolipidów), 
kwasów nukleinowych i przenośników energii (np. ATP). 
Potas K – obok sodu, chloru, wapnia – w formie jonowej jeden 
z podstawowych składników elektrolitu wchodzącego w skład płynów 
komórkowych, tkankowych, wpływający na polaryzację błon 
plazmatycznych. Umożliwia m.in. funkcjonowanie tkanki nerwowej, 
mięśniowej. 
Siarka S – wchodzi w skład dwóch aminokwasów: metioniny, cysteiny. 
Jej obecność pozwala np. na wytwarzanie mostków dwusiarczkowych, 
organizujących trzeciorzędową strukturę białek; patrz: żelazo. 
Sód Na – odgrywa ważną rolę w regulacji ciśnienia osmotycznego; 
patrz również – potas. 
Magnez Mg – składnik chlorofilu, krwi, ponad 300 enzymów, między 
innymi kluczowych dla metabolizmu kwasów nukleinowych. 
Chlor Cl – patrz: potas. 
Żelazo Fe – zajmuje centralną pozycję w cząsteczce hemu, składnika 
hemoglobiny, mioglobiny, cytochromów. Jako centrum żelazowo-
siarkowe tworzy grupy prostetyczne enzymów, takich jak nitrogenazy, 
monooksygenazy, reduktazy. 

---

10 
Poza wymienionymi, w organizmach w mniejszej ilości występują 
również inne pierwiastki, np. J, Mn, Cu, Zn i inne. Należy pamiętać, że 
w każdym organizmie żywym najprawdopodobniej można znaleźć 
również większość innych naturalnie występujących na Ziemi pierwiast-
ków, których atomy mogły tam trafić przypadkowo. 
1.2. Związki chemiczne budujące organizmy żywe 
Atomy wymienionych wcześniej pierwiastków na ogół nie występują 
w organizmach w stanie wolnym (w formie obojętnej elektrycznie czy 
w formie jonów), lecz budują związki chemiczne nieorganiczne oraz 
organiczne.