Ma’ruza №1. Mavzu: Konchilik qurilmalarini elektr yuritmalari avtomatlashtirishning tarixi va rivojlanish tendensiyalari

Elektr yuritmalar nazariyasi buyicha birinchi ilmiy ish 1880 yilda «Elektrichestvo» jurnalida rus injenerii D.A. Lachinovning «Elektromexanik ish» xisoblanadi. Makolada Elektr energiyani mexanik taksimoti afzalliklari asoslanadi.

• Elektr yuritmalar nazariyasi buyicha birinchi ilmiy ish 1880 yilda «Elektrichestvo» jurnalida rus injenerii D.A. Lachinovning «Elektromexanik ish» xisoblanadi. Makolada Elektr energiyani mexanik taksimoti afzalliklari asoslanadi.
• Mamlakatni keng mikyosda elektrlashtirilishi, elektr stansiyalarni kurilishi, elektr uzatish tarmoklari kurilishi, elektrtexnik sanoatni rivojlanishi elektr yuritmlarni rivojlanishi jadallashtirdi. Shu bilan birgalikda Elektr yuritmlar nazariyasi xam rivojlandi. Elektr yuritma nazariyasi V.P. Popov, A.T. Golovan, D.P. Morozov, M.G. Chilikin ilmiy ishlarida rivojlandi.
• Elektrlashtirish va texnologik jarayonlarni avtomatlashtirish, yukori ishlab chikarish mashinalarini, mexanizmlarini rivojlanishi elektr yuritmalar rivojlanishini aniklashtiradi.

Zamonaviy elektr yuritmlarni rivojlanishini asosiy yunalishlari:

• Zamonaviy elektr yuritmlarni rivojlanishini asosiy yunalishlari:
• - rostlanmaydigan elektr yuritmlardan rostlanadigan elektr yuritmalarga о‘tish;
• - asinxron va sinxron rostlanadigan elektr yuritmalarni keng kullanishi;
• - zaonaviy yarim о‘tkazgichli va mikroprotsessorli boshkariladigan vositalari komplekt rostlanuvchi elektr yuritmalarni ishlab chikarish tadbik etish;
• - elektr yuritmlarni ekspluatatsion ishonchligini, energetik kursatkichlarni unifikatsiyalash va yaxshilash;
• - matematik modellar yaratishdagi ilmiy – tadkikot ishlarini va texnologik jarayonlar algoritmlarini, elektr yuritmalarni loyixalashni kompyuterli rivojlantirish;

- zamonaviy avtomatlashtirilgan elektr yuritmalarni ekspluatatsiya va sozlashni, ishlab chikarish va loyixalash kobiliyati bulgan ilmiy texnik va injener –texnik kadrlarni tayyorlash.

• - zamonaviy avtomatlashtirilgan elektr yuritmalarni ekspluatatsiya va sozlashni, ishlab chikarish va loyixalash kobiliyati bulgan ilmiy texnik va injener –texnik kadrlarni tayyorlash.
• Расм.1.1. Буг юритманинг схемаси: Д – мотор; РМ – ишчи машина
• Расм.1.2. Гурухли электр юритма Расм 1.3. Якка электр юритма
•  
• Elektr motori bug motori urniga urnatiladi. Guruxli transmissiyali elektr yuritma paydo buldi. Lekin xarakatni uzatish kurilmalari, tarkok tarmok saklanib koldi. Zamonaviy amaliyotda guruxli elektr yuritmalar kullanladi, lekin bir ishchi mashina uchun, barcha ishchi organlar bir elektr motori bilan xarakatlantiriladi (tikish mashinalari, tokar tastgoxlari elektr yuritmalari).