Ma'ruza №1 Paskal tilining umumiy tavsifi

::=[label] ,;
belgilar bo’limi label (belgi) xizmatchi so’zi bilan ochiladi ( undan keyingi belgilar ya'ni ketma-ket vergul bilan ajratilgan konstanta shaklida yoziladi 
Belgilar bo’limida e'lon qilingan belgilar ixtiyoriy ketma-ketligida yozilishi mumkin( Dasturdagi ketma-ketligiga rioya qilinmasa ham bo’ladi( Belgilar (0-9999) orasidagi sonlardan olinadi
Misol: Iabel 4 5 25
Konstantalar [o’zgarmaslar bo’limi] Paskal tilida quyidagi konstanta qatori ko’rinishi ham bo’lishi mumkin:
::q’< litera > ’
misol “ Informatika ”
konstantalar tavsifini hammasi konstantalar bo’limi tarkibida bo’lishi kerak 
::=((
;;
::;=
Konstantalar bo’limi const xizmatchi so’z bilan boshlanadi va nuqta vergul (;) bilan tugaydi Misol. Const A=25; B=4.5; kaf=”INFORMATIKA”
Toifa bo’limi
::=(type(; ;
Avvalgi ma'ruzalardan bizga ma'lumki paskal tilida 4 standart toifadagi qiymatlar bor bo’lar :integer(butun), real (haqiqiy), char(matnli), boolean(mantiqiy) Bu toifadagi qiymatlar bilan bir qatorda Paskal tilida boshqa toifadagi qiymatlarni ham ishlatish mumkin Lekin standart toifalardan farqli ravishda boshqa toifalar dasturda aniq tavsiflanishi kerak Bu tavsiflashni quyidagilarda ko’rishimiz mumkin
::==
::=(
Toifalarni hamma tavsiflari toifalar bo’limida berilgan bo’lishi kerak Toifalar bo’limi type(toifa) xizmatchi so’z bilan boshlanadi, keyin toifalar tavsifi yoziladi. Toifalar tavsifi bir-biridan nuqta vergul orqali ajratiladi
::= type ;
O’zgaruvchilar bo’limi. Dasturda ishlatilayetgan har bir o’zgaruvchi oldindan e'lon kimlingan bo’lishi kerak. Ushbu vazifani bajarish uchun Paskal tilida tushunchasi bor. Bu tavsifda har bir ishlatilayetgan o’zgaruvchiga nom beriladi va kabo’l qiladigan qiymatlar toifasi beriladi. Keyinchalik dastur bajarilish jarayonida tavsiflangan o’zgaruvchiga boshqa toifadagi qiymat berilsa bu xato deb hisoblanadi.Alohida o’zgaruvchining tavsifi quyidagicha bo’ladi:
:
Protseduralar va funktsiyalar bo’limi. Boshqa bo’limlaridan farqli ravishda bu bo’lim maxsus xizmatchi so’z bilan belgilanadi. Bu bo’limni boshi procedure yoki function so’zi bilan boshlanadi. Protsedura tavsifi har doim funktsiya tavsifidan oldin turadi. Bu bo’lim dasturda standart protsedura va funktsiyalardan tashkari protsedura va funktsiyalar ishlatilayetgan bo’lsa va agar ularga dasturdan murojaat qilinayetgan bo’lsa ishlatiladi.
3.Operator tushunchasi. Paskal tilidagi operatorlar tasnifi.
Operatorlar bo’limi bu bo’lim dasturni asosiy bo’limi hisoblanadi.