MARUZA-3
EPOKSID OLIGOMERLARINI ISHLAB CHIQARISH
R E J A
1. Epoksid polimerlari.
2. Past molekulali epoksid oligomerlarini ishlab chiqarish usullari va texnologiyalari.
3. Epoksid oligomerlarini qotishi.
4. Epoksid polimerlari xossalari va shlatilishi.
Tayanch so‘zlar:
epixlorgidrin, difenilolpropan, epoksid guruhlari, epoksid
oligomerlari, epoksid oligomerlarini qotishi, amin qotirgichlar, dikarbon kislotalari
va ularni diangidridlari, adgeziya xossalari, kompaundlar, shisha tolali plastiklar.
EPOKSID POLIMERLARI
Epoksid polimerlari o„z tarkibida reaksiyaga kirishish qobiliyatiga ega
C C
O
epoksid
gruxini yoki
-oksidli sikl saqlagan turli hil birikmalardan olinadi.
Valent burchaklari buzilgan sikllarda ichki elektron etishmovchiligi vujudga keladi va
bu hol elektron buluti zichligini sikl bo„yicha teng bo„linmaslikka olib keladi. SHuning
natijasida epoksid siklidagi kislorodni elektron jufti delokalizatsiyalanadi.
Reaksiyaga
kirishish faolligi katta bo„lganidan, epoksid gruxi, o„z tarkibida
xarakatchan vodorodi
bor moddalar bilan turli xil birikish reaksiyalariga kirishadi.
1) Sanoatda epoksid polimerlari uch hil usulda olinadi:
proton donorli birikmalarni (ikki va ko„p atomli fenollar,
spirtlar, aminlar, kislotalar)
epixlorgidrin bilan ta‟sirlantirib, degidroxlorlash bosqichida epoksid gruxlarini
regeneratsiya qilish orqali;
2) To„yinmagan birikmalarni organik nadkislotalar (nadsirka, nadchumoli),
kislorodni peroksidlari va gidroperoksidlar yordamida epoksidlash usuli bilan;
3) epoksid gruxi saqlovchi to„yinmagan monomerlarni polimerlab yoki
sopolimerlab
Ikkinchi usul asosan sikloalifatik birikmalarni epoksidli
hosilalarini va epoksid
kauchuklarni olishda ishlatiladi.
Uchinchi usulda asosan Yuqori molekulali epoksid polimerlari olinadi.
Odatda epoksid polimerlari nisbatan past molekula massali oligomerlar
ko„rinishida ishlab chiqariladi va turli moddalar
bilan reaksiyaga kiritilib
suyuqlanmaydigan, erimaydigan, qattiq to„rsimon holga o„tkaziladi.