Masalli folkloru 2

Söləyicilər:

Həcər Həsənova, doğum tarixi 1950, təhsili orta, Şərəfə kəndi

Ələkbər Ələkbərov, doğum tarixi 1928, təhsili orta-ixtisas, Qızılağac kəndi

Rübabə Ələkbərova, doğum tarixi 1929, təhsili 7-illik, Qızılağac kəndi

Fatma (Pərzad) Tağıyeva, doğum tarixi 1938, təhsili 7-illik, Gəyəçöl kəndi

Şabikə Bəşirova, 75 yaş, təhsili yoxdur, Dadva kəndi

Mədinə Həsənova, doğum tarixi 1941, 7-illik, Xırmandalı kəndi

Rəfayıl Vahabov doğum tarixi 1944, təhsili ali, Göylənni kəndi

Toplayıcılar:

Nuridə Muxtarzadə

Çiçək Əfəndiyeva

11. OYUNLAR

Həyətdə oynuyardıq, yaylığdan qayırardıq burardığ – bu­rardığ yığardığ ağacın dibinə. Götürərdik dolanardıq, kim ki, vurseydi, bu səfər olar girərdi beş dənə, altı dənə qız olur­du.
* * *

Bir dənə də qonşumuz var idi. Yoldaşımın əmisi oğlu idi. Bir də gördüm yoldaşım gəlir. Bazar da bizə yaxındı. Gəl­di dedi, ay Mənsurə, dedi, Qüdrət afişa vurub bazara, axun­dun gəlini top-top oynuyur. Dedim, əcəb eliyirəm oynu­yu­ram. Sənə nə var. Oğlanlarla dədəm evində oynuyardığ. Mə­sə­lən, beş nəfər, altı nəfər düzülərdik belə bel atdı oynu­yar­dıq. Han­sı ki adam dalda qalıb sürüşsə idi, bu səfəri onun dəstəsi yatardı. Belə-belə oynuyardığ.
* * *

Uşaq vaxtı oynadığımız oyunlardan bayrağgötürdü, giz­lən­qaç, eşşəkbeli sındırdı vardı.
* * *

Təkməcut, daş-daş, xiyqışdı oynuyurduq.

Novruzda qızdar küp asardı, küpə gedərdüy eeeeeeeeeee. Qızdar göyün üzündə, gedərdi küpdə oyana-biyana. Biri də burda vurardı ki, adaxlının adını de. Deyərdi:

Adaxlımın adı Xorasan,

Gedib gələndə görəsən.

Əlinə dəsmal verəsən,

Üzünnən tərin siləsən.

O biri helə düşərdi, o demiyəndə, onu çubuğnan, vurar­dılar.
* * *

O vaxtlar biclik-miclik yoxuydu. Hamı bir yerdə aparma vermə oynuyardıq. Hamı məsəlcün düzülərdi, bi dənə oğlanın dalına. Bi on beş, iyirmi adam düzülərdi məsələn, o aparır, bu da vermir. Diyir aparıram, bu da diyir vermərəm.
* * *

Qayışgötürdüdə cızı belə çəkirdilər dənə, yerə belə cız cəkib qayışı qatdıyıb qoyursan ora. Hamı durur qayışın üs­tün­də. 3 dənə də adam çöldə əlin uzadır qayışa aparsın, əlin uza­danda təpigi vurursan belə. Qayışı vermirsən də, versən yan­dırıb tökəcək axı səni.
* * *

Əzzəlxan oynıyanda əyilirdük aşağı, oğlan, qız fərqi yox­du, hamısı hoppanırdı bir-birinin üstünnən.
* * *

Bu oyuna ya mollaxan, ya da üşdəbalac deyirdilər. Üş­də­balaca deyəndə atdananda götün vururdu əyilənin kürəyinə, gupp, ya yıxılırdı, ya qalırdı
* * *

Keçmişdə oynadığımız oyunnan biri də qızılquş oyunu idi. Kruqnan belə, qızlar oturardı hamısı, dəsmalı yumurru­yar­dılar, gəzərdilər, dəsmalı bir nəfərin arxasında qoyardılar. Onnan sora deyərdilər, axı bu görmür, qabaga baxıllar, heç kim görmür də hara atdılar dəsmalı. Hə, deyərdilər ki, kim tap­masa o, çıxacağ oyunnan. Tapan qalacağ.
* * *

Belə bir cız çəkərdilər. Oğlannar oynuyardı kənddə. Biri qayışı götürərdi, başdıyardı o birini qayışnan vırmağa. O da çalışırdı ki, qaçsın o tərəfə, bu tərəfə ki, onu vuran olmasın.