Masalli folkloru 2

Əsədxan

Əsədxan da 1929-cu ildə, sovet hökümətinin vaxtında, qaçır gedir İrana, 1946-cı ilə kimi Tehranda vəkil olur. Təmiz rus dilini bilirdi. Peterburqda oxumuşdu. O, bu kəndə hava­dar­lığ eliyirdi. Bi dəfə mənim babamı da aparmağ istiyiblər, babam getmiyib deyib ki, əşi siz hamıvız gedirsüz, qoyun mən qalım burda da. Hə, babam qalıb, getməmişdi. Yəni bu kəndin tarixi var, gözəl adamları da var.

Paşa kişi

Qağam şura hökuməti vaxtı qaçaq düşdü, şuraylə barışa bilmədi. Gündüzlər qamışlıqda gizlənərmiş, gecələr də kol­xozun anbarını damdan söküb buğda, çəltik apararmış, verər­miş, əvəzində yemək-içmək alarmış, həm özü yeyərmiş, həm də ayləsini ac qoymazmış. Qağam deyərdi, mən həm qa­çax ol­muşam, həm də oğru. Amma baxır nətəri oğru. Mən öm­rü bo­yu kiminsə gedib mal heyvanını oğurruyam, ya biri­nin to­yuğunu gətirəm uşaxlarıma yedizdirəm, ömrü boyu belə şey eləməmişəm.

Vaxt gəldi, qağam da şurayla barışmalı oldu, amma hö­kumətə bir gün də işləmədi. Qağamın yaxşı qardaşdarı olub eeee. Bi qardaşı ölüncən kənd soveti işdiyib, bi qardaşı kol­xoz sədri olub, bi dənə qağam əvvəlcə qaçağ, sora da qu­mar­baz oldu. Həm də dələğayı idi. Qumara uduzurmuş. Bi rəh­mət­dik Abi – kolxoz sədri bunnan yaxın dost olub. Qumara bir yerdə gedillərmiş. Qumar oynıyannar da Səlyandan gəlil­lər­miş. Səlyannan 2-3 nəfər gəlib bırda qumar oynuyurlarmış, bular udduğunda dermişdər biz pul istəmirik, bizə cəltik, buğ­da verin aparağ. Uduzanda qağam dururmuş ayağa, kolxoz səd­ri belə göz eleermiş ki, yəni dimmə. 3-4 dənə siyəzi götür, get. Gedirdim deer, ambarın taxtasını cıxardardım, çəltiyi, buğ­­danı doldurardım, ağzın bağlardım, atardım ciynimə, aparıb atardım o səlyannının arabasına, sağ ol-sağ ol. Götürüb çı­xıb gedərdilər. Mınnan da bitərdi.

Amma and icərdi ki, mən 1 kilo bi adamın bi şeyini oğur­ramamışam. Özu də cox quvvalı olub eee qağam. Sarı Sü­leymannan güləşib. Sarı Süleyman özü qağamı şagird götü­rürmüş özünə. Deyib, gəl mənnən işdə, qağam deyib, yox. Qu­marı qoyub gedərdi heç. Ancax düzgün adam idi. Çox düz da­nışan olub. Oturardı məsəl evdə, biri vırıb birini öldürüb qan düşüb, ya məsəl hayatınnan tiryək, xaşxaş tapıblar. Du­rar­dı gedərdi, 3-4 il iş veriləcək də filankəsə, işi bağlıyardı gə­lərdi. Bir kəlməsiynən davalılar barışardı. Girdiyi qapıda sülh kəsərdi. Belə kişi idi. Qoçu idi də.