Yopiq manbalar deb har qanday ionlashtiruvchi nurlarning, radioaktiv moddalarning atrof muhitga taqraqilishiga to'sqinlik qiladigan uskunalarga aytiladi. Ionlashtiruvchi nurlarning yopiq manbalari bilan ishlashda xodimlar faqat tashqi nurlanishni boshdan kechirishlari mumkin.
Yopiq manbalarni qo'llashda radiatsion xavfsizlik sharoitlarini ta'minlashga imkon beruvchi himoya choralari: Manba quvvatini minimal qiymatlarga kamaytirish - "miqdor bo'yicha himoya qilish":
Manba bilan bog'lanish vaqtini qisqartirish - "vaqti bilan himoya qilish";
Ishlaydiganlarga manbalardan masofani uzaytirish - " masofa bilan himoya qilish”;
Nur manbalarini ionlashtiruvchi nurlarni o'zlashtiradigan materiallar bilan himoya qilish - "ekranlarni himoya qilish".
Ochiq manbalar deb ionlashtiruvchi nurlarning manbalari, radioaktiv moddalarni atrof-muhitga tarqalishi tushuniladi.
Ochiq radioaktiv manbalardan foydalanilganda, tashqi nurlanishdan tashqari, xodimlar ichki nurlanishni boshdan kechirishlari mumkin.
Ochiq radioaktiv manbalar bilan ishlashda himoya choralari: 1. Yopiq shaklda radiatsiya manbalari bilan ishlashda ishlatiladigan printsiplardan foydalanish;
2. Ishlab chiqarish uskunalarini muhrlash;
3. Sanitariya-texnik asbob-uskunalar va jihozlardan foydalanish;
4. Maxsus himoya vositalaridan foydalanish va xodimlarni sanitariya tozalashdan o’tkazish;
5. Shaxsiy gigiena qoidalarini bajarish;
Rentgen xonalarda qo'rg'oshinni o'z ichiga olgan kauchukdan yasalgan fartuk va qo'lqoplardan shaxsiy himoya vositalaridan foydalanish majburiydir.
Radionuklid laboratoriyalarida barcha xodimlar shaxsiy himoya vositalarini - maxsus kiyimlar, respirator, fartuk, poyabzal va jarrohlik qo'lqoplaridan ham foydalanishlari kerak.
Asosiy radiologik miqdorlar va ularning o'lchov birliklari
