Mavzu Algebraik masalalarni yechishda tanqidiy tafakkurni rivoj
J a v o b : Qotishmalarni 1 : 7 nisbatda olish kerak.
XULOSA Ma’lumki matematik nutq umumiy nutqni tarkibiy qismidir. Boshqa fanlar qatori matematik nutq ham bola nutqini rivojlantirib, uni so’z zaxirasini oshirib borishida muhim o’rin egallaydi. Shuning uchun ham matematika darslarida bola nutqini rivojlantirish hozirda dolzarb mavzular sarasiga kiradi. Matematika darslarida mantiqiy fikrlashni o’stirishda matematik nutq muhim omil bo’lib xizmat qiladi. Chunki turmushda va hayotda bo’ladigan jarayonlarni matematik modelini tuzish uchun bu jarayon tilda aytib tasavvur qila olish kerak. Shu bois matematika darslarida o’quvchilarni mantiqiy tasavvurini rivojlantirish usullarini o’rganiladi. Mantiqiy fikrlash bo’layotgan jarayonni o’quvchilar tomonidan tasavvur etib, so’ng uni til bilan bayon etishda bolada matematik nutq rivojlanib boradi. O’quvchilar tomonidan matematik formulalarni so’z bilan ifodali qilib aytishda ham nutq rivojlanadi. Shu bois matematik qobiliyat va uni rivojlanishiga keng o’rin tutadi. O’quvchilardagi og’zaki hisoblash malakalarni shakllantirishda ham nutq rivojlanadi. Og’zaki nutqni rivojlanishida masala va misollar yechish ham muhim ahamiyatga ega Bunga o’quvchi bir qator qiziqarli misol, masalalar tuzib, uni yechish mobaynida matematik nutq rivojlanishini ko’rsatib berishga baholi qudrat harakat qiladi.
Sir emaski, keyingi vaqtlarda umumta’lim maktablarida bola nutqini rivojlanishiga uncha ahamiyat bermayapti va natijada bolani matematik bilimi sayoz bo’lib qolmoqda. Bolada matematik nutqi rivojlanishi uni o’ylagan fikrini aniq va lo’nda bayon etishi asos bo’lib xizmat qiladi. Matematik nutq o’quvchida dars jarayonida, uy vazifasini bayon etib berishda, berilganlar asosida masala tuzishda, rasmga qarab misol va masala tuzishda asta-sekin rivojlanadi va sayqalanib boradi.
Jamiyat rivojlanishining ichki va tashqi tuzilishi, o’z navbatida, yuqori ma’lumotli har tomonlama o’sib kelayotgan yoshlarni aqliy va jismoniy mehnatni birga qo’shib olib bora oladigan, xalq xo’jaligining turli sohalarida unumli mehnat qila oladigan kishilar darajasida tarbiyalab, voyaga yetkazish umumta’lim maktablarining o’qituvchilari hal qilishi lozim bo’lgan dolzarb masalalaridan biri ekanligini taqozo qilmoqda. O’quvchilarning savodli bo’lib chiqishi — bu bevosita matematika fanining o’qitilishini takomillashtirish, o’quvchilarda tadqiqiy ko’nikma va malakani shakllantirishdan iborat. Xulosa qilib aytganda o’quvchilar tanqidiy tafakkurinini rivojlantirishda masalalarning o’rni beqiyosdir. Bu kabi masalalarni to’g’ri va tushunarli tarzda ta’lim oluvchilarga yetkazib berilsa bas, ta’lim jarayonining natijasi yaxshi bo’ladi.