Mavzu: Biosfera haqida tushuncha, Vernadskiy taich talimoti, noosfera
Toshkent2019
Reja:
Biosfera haqida Vernadskiy ta biosfera tashkil qiladi. Biosfera bu ining bir qismini tashkil qiladi. Biosfera turli xil organizmlardan , bir biridan farqlanuvchi muhitlardan iborat.
Tabiatdagi aylanma harakatlar
Biosferada moddalar aylanishi biosferada kichik va kata doiradagi moddalar aylanishi xarakterlanadi. Kichik doiradagi moddalar aylanma harakati biologic doiadagi aylanish bortasida kichadi. Katta doiradagi moddalarning daryo va havo oqimlari bilan okeanga kelib tushishidan iborat botarilishi va uning natijasida quruqlik ayrim joylarining choladi.
Suvning aylanishi
Uglerodning aylanishi
Kislorodning aylanishi
Azotning aylanishi
Fosforning aylanishi
Biosfera haqida Vernadskiy talimoti
Rus olimi V.I. Vernadskiy birinchi bozgartirishda eng kuchli omil hisoblanib, togsirida obios hayot, indisidan tashkil topgan. Bular litosfera, gidrosfera, atmosferaning quyi qatlamlaridan iborat. Hozirgi vaqtda tirik organizmlar tarqalgan chegara biosferaning 17 km. qalinligini, yaindisini deb atab, biosferaning eng muhim tarkibiy qismi ekanligini tazining barcha xususiyatlari bilan birga Yer yuzidagi hayot rivojlanishi (biogenez)ning navbatdagi bosqichidir. U eng kuchli tabiiy omil sifatida nafaqat sayyoramiz, balki kosmik fazoni ham oiladi. Qanday qilib biosferani parchalanib ketishining oldini olish mumkin? Shuni taxtatib bosirini boshqarish orqali ularning har ikkisini ham rivojlanishiga ziyon yetkazmaslik mumkin. Biogenez bosqichidan boshlab hozirgi davrdagi hayot evolyutsiyasi aql yoki tafakkurning rivojlanish bosqichi, yaaviy mafikrlovchi qobiqlib, inson bilan tabiat ozaro ongli aloqa munosabatlarini o 3
http://hozir.org