Mavzu: Dastlabki kimyoviy tushuncha va qonunlar. Kimyoviy formula, valentlik. Darsning maqsadi

Yangi mavzuni mustahkamlash.

1. Quyidagi birikma tarkibiga kiradigan uglerod atomlarining oksidlanish darajalarini aniqlang:

a) CH₂O; b) H₂C₂O₄; c) CH₄; d) C₂H₆; e) CH₃–CH₂–CH₃; f) CH₃–CH(CH₃)–CH₃; g) CH₃–CH₂–OH; h) CH₃–CH₂–CHO;
i) CH₃–COOH.
2. Quyidagi molekulalararo oksidlanish-qaytarilish reaksiyalariga koeffitsientlar tanlang:
a) Fe+HClFeCl₂+H₂; b) Fe₂O₃+AlAl₂O₃+Fe;
c) FeSO₄+KMnO₄+H₂SO₄Fe₂(SO₄) ₃+MnSO₄+K₂SO₄+H₂O;
d) Fe+HNO₃Fe(NO₃) ₃+NO₂+H₂O;
e) Fe₃O₄+H₂Fe+H₂O; f) FeS₂+O₂Fe₂O₃+SO₂
3. Quyidagi oksidlanish-qaytarilish reaksiyalarining turlarini aniqlang va
ularga koeffitsientlar tanlang:
a) Cu+O₂CuO; b) Cu(NO₃) ₂CuO+NO₂+O₂;
c) Hg(NO₃)₂Hg+NO₂+O₂; d) Cl₂+KOHKCl+KClO+H₂O;
e) KClO₃KCl+O₂; f) Cu+HNO₃Cu(NO₃) ₂+NO₂+H₂O;
g) NH₄NO₂N₂+H₂O; h) NH₄NO₃N₂O+H₂O;
i) KJ+K₂Cr₂O₇+H₂SO₄J₂+Cr₂(SO₄)₃+K₂SO₄+H₂O;
j) As₂S₃+HNO₃+H₂OH₃AsO₄+H₂SO₄+NO;
k) KNO₃KNO₂+O₂; l) KOH+NO₂KNO₃+KNO₂+H₂O;
m) KOH+SK₂S+K₂SO₃+H₂O

4.. Quyidagi moddalar ta’sirlashganda qanday mahsulotlar hosil bo‘lishini aniqlab, tenglamalarga koeffitsientlar tanlang:

a) KNO₂+KMnO₄+H₂SO₄ b) KNO₂+KMnO₄+H₂O
c) KNO₂+KMnO₄+KOH d) Na₂SO₃+KMnO₄+H₂SO₄
e) Na₂SO₃+KMnO₄+H₂O f) Na₂SO₃+KMnO₄+NaOH


Uyga vazifa. : O`tilgan mavzuni mustahkamlab kelish.
“Tasdiqlayman” o`quv ishlari bo`yicha direktor o`rinbosari: ________________

Sana: ____________________ Sinf: ______________________________ Dars: ___

Mavzu: Oksidlanish –qaytarilish reraksiyalariga oid masalalar yechish.


Darsning maqsadi:
1. Ta`limiy maqsad:O`quvchilarga masalalar yechishni o`rgatish.
bilim, ko`nikma va malaka berish
2.Tarbiyaviy maqsad: O’quvchilarga mavzuda keltirilgan misollar asosida
nutqini oshirish va tarbiya berish;
3.Rivojlantiruvchi maqsad: O’quvchhilarni ongini varafakkurini o’stirish,
dunyoviy bilimlarini rivojlantirish.
Dasrning turi: Noan`anaviy.
Darsning usuli: masalalar yechish.
Darsning jihozi: kimyo faniga oid rasmlar, slaydlar va o’quv darsligi.


Darsning tashkiliy qismi:

1. O`quvchilar bilan salomlashish. 2. Navbatchilikni o`tkazish va davomatni aniqlash.

3. Siyosiy daqiqa o`tkazish. 4. O`tilgan mavzuni so`rash baholash.
Yangi darsning bayoni.

1. Qutbsiz kovalent, qutbli kovalent va ion bog‘lanishli uchtadanmoddalarning formulasini

yozing. Ularning molekulyar tuzilishva elektron formulasini ifodalang.
2. Elementning elektrmanfiyligi kimyoviy elementlar davriy jadvalidagio‘rni bilan bog‘liqmi? 3. Kalsiy yodid molekulasi puxtaroqmi yoki kalsiy bromid molekulasimi?
4. Quyidagi birikma tarkibiga kiradigan uglerod atomlarining oksidlanish darajalarini aniqlang:
a) CH₂O; b) H₂C₂O₄; c) CH₄; d) C₂H₆; e) CH₃–CH₂–CH₃; f) CH₃–CH(CH₃)–CH₃;
g) CH₃–CH₂–OH; h) CH₃–CH₂–CHO;i) CH₃–COOH.
5. Quyidagi molekulalararo oksidlanish-qaytarilish reaksiyalariga koeffitsientlar tanlang:
a) Fe+HClFeCl₂+H₂; b) Fe₂O₃+AlAl₂O₃+Fe;
c) FeSO₄+KMnO₄+H₂SO₄Fe₂(SO₄) ₃+MnSO₄+K₂SO₄+H₂O;
d) Fe+HNO₃Fe(NO₃) ₃+NO₂+H₂O;
e) Fe₃O₄+H₂Fe+H₂O; f) FeS₂+O₂Fe₂O₃+SO₂
6. Quyidagi oksidlanish-qaytarilish reaksiyalarining turlarini aniqlang va
ularga koeffitsientlar tanlang:
a) Cu+O₂CuO; b) Cu(NO₃) ₂CuO+NO₂+O₂;
c) Hg(NO₃)₂Hg+NO₂+O₂; d) Cl₂+KOHKCl+KClO+H₂O;
e) KClO₃KCl+O₂; f) Cu+HNO₃Cu(NO₃) ₂+NO₂+H₂O;
g) NH₄NO₂N₂+H₂O; h) NH₄NO₃N₂O+H₂O;
i) KJ+K₂Cr₂O₇+H₂SO₄J₂+Cr₂(SO₄)₃+K₂SO₄+H₂O;
j) As₂S₃+HNO₃+H₂OH₃AsO₄+H₂SO₄+NO;
k) KNO₃KNO₂+O₂; l) KOH+NO₂KNO₃+KNO₂+H₂O;
m) KOH+SK₂S+K₂SO₃+H₂O
7.. Quyidagi moddalar ta’sirlashganda qanday mahsulotlar hosil bo‘lishini aniqlab, tenglamalarga koeffitsientlar tanlang:
a) KNO₂+KMnO₄+H₂SO₄ b) KNO₂+KMnO₄+H₂O
c) KNO₂+KMnO₄+KOH d) Na₂SO₃+KMnO₄+H₂SO₄
e) Na₂SO₃+KMnO₄+H₂O f) Na₂SO₃+KMnO₄+NaOH
8. H₂O dagi elementlarning oksidlanish darajalari va valentliklarini aniqlang.
9. Quyidagi birikmalardagi elementlarning oksidlanish darajalari va valentliklarini aniqlang: a) NO; b) NO₂; c) CO₂; d) NH₃; e) HCl; f) SO₃; g) H₂S; h) SiO₂. (Javob: a) +2, -2, II, II; b) +4, -2, IV, II; c) +4, -2, IV, II; d) –3, +1, III, I; e) +1, -1, I, I; f) +6, -2, VI, II, g) +1, -2, I, II
10 H₂SO₄ tarkibidagi oltingugurtning oksidlanish darajasini aniqlang.
11. KMnO₄ va K₂Cr₂O₇ birikmalardagi Mn va Cr larning oksidlanish darajalarini toping.
12. Quyidagi birikmalardagi xlorning oksidlanish darajalarini toping:
a) HCl, b) HClO, c) KClO₃, d) HClO₄, e) HClO₂.
13.Quyidagi oksidlanish-qaytarilish reaksiyalariga koeffitsientlar tanlang. Ularning qaysilarida H₂O₂ oksidlovchi va qaysilarida qaytaruvchi bo‘ladi?
a) H₂O₂+CrCl₃+KOHK₂CrO₄+KCl+H₂O;
b) H₂O₂+H₂SO₃H₂SO₄+H₂O; c) H₂O₂+HJO₃J₂+O₂+H₂O;
d) H₂O₂+KMnO₄+HNO₃Mn(NO₃)₂+O₂+KNO₃+H₂O;
e) H₂O₂+HJJ₂+H₂O; f) H₂O₂+Ag₂OAg+O₂+H₂O;
g) H₂O₂+Cl₂+KOHO₂+KCl+H₂O;
h) H₂O₂+KMnO₄+H₂SO₄O₂+MnSO₄+K₂SO₄+H₂O;
i) H₂O₂+FeSO₄+H₂SO₄Fe₂(SO₄)₃+ H₂O
Uyga vazifa. : O`tilgan mavzuni mustahkamlab kelish.
“Tasdiqlayman” o`quv ishlari bo`yicha direktor o`rinbosari: ________________

Sana: ____________________ Sinf: __________________________ Dars: ___

Mavzu: 4-Nazorat ishi. Test sinovi. Kimyoviy bo`g`lanish turlari.

Oksidlanish -qaytarilish reaksiyalari.Elemntlarning oksidlanish darajasi.

Darsning maqsadi:


1. Ta`limiy maqsad:Kimyoviy bo`g`lanish turlari. Oksidlanish -qaytarilish
reaksiyalari Elemntlarning oksidlanish darajasi haqida
bilim, ko`nikma va malaka berish
2.Tarbiyaviy maqsad: O’quvchilarga mavzuda keltirilgan misollar asosida
nutqini oshirish va tarbiya berish;
3.Rivojlantiruvchi maqsad:O’quvchhilarni ongini varafakkurini o’stirish,
dunyoviy bilimlarini rivojlantirish.
Dasrning turi: Amaliy
Darsning usuli: Test topshiriqlari.
Darsning jihozi: Test banki va o’quv darsligi.


Darsning tashkiliy qismi:

1. O`quvchilar bilan salomlashish. 2. Navbatchilikni o`tkazish va davomatni aniqlash.

3. Siyosiy daqiqa o`tkazish. 4. O`tilgan mavzuni so`rash baholash.


Yangi darsning bayoni.

1.Quyidagi moddalarning qaysi biri kovolent bog`lanishli birikmalar turiga kiradi.

A. K₂O. B. KCl. D. K₂S. S. Cl₂O.
2. Kimyoviy bog`lanish turlari necha qismga bo`linadi.
A. 3 qism B. 4 qism D. 5 qism S. 6 qism
3. Murakkab moddalarda kislorodning oksidlanish darajasi nechaga teng bo`ladi.
A. -1 B. -2 D. 0 S. -4
4. Fosfat kislotada foafatning oksidlanish darajasi nechaga teng.
A. +7 B. +5 D. +3 S. +2
5. Donor-akseptor bog`lanishli moddani aniqlab toping.
A. N₂O B. O₂ D. CO S. KMnO₄
6. Kovalent bog`lanish nechaga bo`linadi.
A. 2- qismga. B. 3-qismga. D. 4-qismga. S. 5-qismga.
7. Atom kristallpanjaradagi moddalarni korsating.
A. B. D. S.
8. Berilgan moddalardan qaysi biri qutbziz hisoblanadi.
A. H₂O B. Cl₂ D. HClO S. NaCl
9.Qaysi bog`ning energiyasi ene kichik bo`ladi.
A. Metall B. Vodorod D. Kovalent S. Ion.
10. Qaysi birikmalarda sp- gibridlanish mavjud.
A. KMnO₄B. HClO₃ D. HClO S.H₃PO₄
11.Fazoviy panjaralar necha guruhga bo`linadi.
A. 2 ta B. 3 ta D. 4 ta S.5 ta.
12. Al Cl₃ va FeCl₃ birikmalarida Al va Fe oksidlanish darajasi nechaga teng.
A. +1 B. +2 D. +3 S. +4
13.Issiqlik yutilishi bilan boradigan reaksiyalar ---
14.Issiqlik chirishi bilan boradiga reaksiyalar ---
15.Elektronlarni qabul qilish jarayoni ----
16.Atomlarning bergan yoki olgan elektron soni shu atomning ---
17.Bosh orbital bilan qatnashuvchi zarrachalar ---
18. Elektronlarni birish jarayoni ----
19.Oddiy moddalarning oksidlanish darajasi nechaga teng bo`ladi. ----
20.Elektron jufti bilan qatnashuvchi zarracha ----

Savol	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12
Javob

Yopiq test javoblari.
13	ENDOTERMIK	17	AKSEPTOR
14	EKZOTERMIK	18	QAYTARILISH
15	OKSIDLANISH	19	NOLGA.
16	OKSIDLANISH DARAJASIDIR.	20	DONOR.

Uyga vazifa. : O`tilgan mavzuni mustahkamlab kelish.

“Tasdiqlayman” o`quv ishlari bo`yicha direktor o`rinbosari: ________________

Sana: ____________________ Sinf: ______________________________ Dars: ___