Mаvzu: Davriy qonun va elementlarning davriy sistemasi. D. I. Mendeleyevning kimyoviy elementlar davriy jadvali va davriy qonunning kashf qilinishi. Eritmalar va ularning turlari Reja

Atom tuzilishi nazaryasi kashf qilingandan keyin quyidagi muhim masala hal qilindi:

• Atom tuzilishi nazaryasi kashf qilingandan keyin quyidagi muhim masala hal qilindi:
• Kimyoviy xossalarning davriy o’zgarishi;
• Davriy sistemaning gruppalarga, asosiy va qo`shimcha gruppachalarga bo’linishi;
• Yer po’stlog’ida kam uchraydigan lantanoidlarning mavjudligi;
• Kimyoviy xossalarning qonuniy o’zgarishi;
• Argon va qalay; kоbаlt vа nikеl; tеllur vа yоd; tоriy vа prоtаktiniylаrning аtоm mаssаlаrining qiymаtlаrigа qаrаb sistеmаgа jоylаshtirishdа qоnundа оz bo`lsаdа chеtlаnishlik sаbаblаri аniqlаndi

Davriy sistemada elementlar o'rtasidagi o'xshashlik uch yo'nalishda namoyon bo'ladi.

• Davriy sistemada elementlar o'rtasidagi o'xshashlik uch yo'nalishda namoyon bo'ladi.
• 1. Gorizontal yo'nalishda: bu o'xshashlik – katta davr elementlarida, lantanoid va aktinoidlar turkumiga kirgan elementlarda uchraydi. Masalan, misning bazi xossalari nikelnikiga o'xshaydi.
• 2. Vertikal yo'nalishda: davriy sistemaning vertikal ravishda joylashgan elementlari o'zaro bir – biriga o'xshaydi.
• 3. Diagonal yo'nalishda: davriy sistemada o'zaro diagonal joylashgan ba'zi elementlar o'zaro o'xshashlik namoyon qiladi, masalan: Li bilan Mg; Be bilan Al; B bilan Si ; Ti bilan Nb lar bir-birlariga kimyoviy xossalari jihatidan o'xshaydi.

Demak, atomdan elektronni yadro ta’sir etadigan muxitdan chiqarib yuborish uchun saflangan energiya miqdori ionlanish energiyasi (potentsiali) deyiladi va uni J xarfi bilan ifodalanadi

• Demak, atomdan elektronni yadro ta’sir etadigan muxitdan chiqarib yuborish uchun saflangan energiya miqdori ionlanish energiyasi (potentsiali) deyiladi va uni J xarfi bilan ifodalanadi
• Demak, atom bitta elektronni biriktirib olganda ajralib chiqqan energiya miqdori (E) elektronga moyillik energiyasi deyiladi.

Ayni moddaning ma’lum haroratda 100 g erituvchida erib, to`yingan eritma hosil qiladigan massasi uning eruvchanligi (yoki eruvchanlik koeffitsiyenti) deyiladi.

• Ayni moddaning ma’lum haroratda 100 g erituvchida erib, to`yingan eritma hosil qiladigan massasi uning eruvchanligi (yoki eruvchanlik koeffitsiyenti) deyiladi.