Mavzu: dinamikani statistik o’rganish usullari statistika fani

Hodisa va jarayonlarning dinamikasiga umumlashtirib baho berish uchun qatorning o’rtacha ko’rsatkichlari hisoblanadi.

Intervalli (davriy) vaqtli qatorlarining o’rtacha darajasi quyidagi formula yordamida aniqlanadi:

Moment(payt)li vaqtli qatorlarining hadlari orasidagi sanalar teng bo’lsa, o’rtacha daraja o’rtacha xronologik formula asosida aniqlanadi.

Agarda momentli(payt) vaqtli qatorlarida hadlar orasidagi sanalar teng bo’lmasa, u holda o’rtacha arifmetik tortilgan formula asosida aniqlanadi.

O’rganilayotgan hodisa va jarayonlarning dinamikasini miqdoriy tomondan baholashda quyidagi statistik ko’rsatkichlar qo’llaniladi:

O’rganilayotgan hodisa va jarayonlarning dinamikasini miqdoriy tomondan baholashda quyidagi statistik ko’rsatkichlar qo’llaniladi:

• 
  mutlaq qo’shimcha o’zgarish;
  
• 
  o’zgarish sur’ati;
  
• 
  qo’shimcha o’zgarish sur’ati;
  
• 
  bir foiz o’zgarishning mutlaq mohiyati.
  

  1)Mutlaq qo’shimcha o’zgarish. O’rganilayotgan davr darajasini oldingi yoki bazis davr darajasidan farqini ifodalaydi.

• 
  Bazisli usulda
  
• 
  Zanjirsimon usulda
  

Bu yerda: Уб ва Уз –bazisli va zanzirsimon usullarda mutloq o`zgarish ;

Bu yerda: Уб ва Уз –bazisli va zanzirsimon usullarda mutloq o`zgarish ;

Уi –Taqqoslanuvchi had;

У0 – baza deb qabul qilingan taqqoslanadigan had;

Уi-1 – Taqqoslanuvchi haddan oldin keluvchi taqqoslanadigan had.

2)O’zgarish sur’ati. O’rganilayotgan davr darajasini oldingi yoki bazis davr darajasiga nisbatini ifodalaydi.

2)O’zgarish sur’ati. O’rganilayotgan davr darajasini oldingi yoki bazis davr darajasiga nisbatini ifodalaydi.

Bazisli usulda

Zanjirsimon usulda

3)Qo’shimcha o’zgarish sur’ati. Mutlaq o’zgarishning oldingi yoki bazis davr darajasiga nisbatini ifodalaydi.

• 
  Bazisli usulda
  
• 
  Zanjirsimon usulda