Mavzu: Elektron jadval muharrirlari. Ms excel dasturi

Aktiv katakcha va diapazonlar. 
Excelda katakchalardan biri aktiv katakcha deb ataladi va uning chegaralari 
boshqalarinikidan ko`ra qalinroq bo`ladi. Boshqa dasturlar bilan muvofiqlikni 
ta`minlash maqsadida biz bu holatni Excel kursori deb ataymiz va aktiv katakchada 
kursor mavjud deb hisoblaymiz. Kursor turgan katakchaning ichidagi ma`lumot 
Formulalar satrida ko`rinib turadi. Kerakli katakchani yoki bir necha katakchani 
aktivlashtirish uchun shu kerakli katakcha ustida sichqoncha chap tugmasini bosish 
yoki bir necha katakchani ko`rsatish uchun ulardan birinchisi ustida sichqoncha 
chap tugmasini bosib turgan holda kerakli katakchagacha chap tugmani qo`yib 
yubormasdan sichqoncha ko`rsatkichini olib borib, so`ng qo`yib yuboriladi. Bunda 
belgilangan katakchalar ustida keyinchalik kerakli amallarni bir vaqtning o`zida 
bajarish mumkin bo`ladi. Belgilangan katakchalar diapazon deb ataladi va ular 
ko`pincha yonma-yon joylashgan katakchalardan iborat bo`ladi. Lekin ba`zida bir-
biridan uzoqda joylashgan katakchalarni ham birgalikda belgilash mumkin. Buning 
uchun belgilash amalini bajarish jarayonida CTRL tugmasidan foydalanish 

---

mumkib. 
Excel dasturi oynasi bilan ishlash. 
Excel dasturi oynasini boshqarish barcha boshqa Windows dasturlari oynalarini 
boshqarish kabi bo`lib, u kichiklashtirilgan holda bo`lganda uning chegaralarini 
surish uchun kerakli chegara ustiga sichqoncha ko`rsatkichini keltirilib, u ikki 
tomonlama ko`rsatkich ko`rinishiga o`tgach, chap tugmani bosib turgan holda 
chegarani keraklicha surish mumkin. Dastur oynasining o`zini surish uchun shu 
dastur sarlavha satri ustiga sichqoncha ko`rsatkichini keltirib, chap tugmani bosib 
turgan holda dastur oynasini siljitish mumkin. Dastur oynasini yopish uchun 
yuqori o`ng burchakdagi X harfi ko`rinishidagi tugma bosiladi (Alt+F4 
kombinatsiyasi ham shu vazifani bajaradi). Bundan tashqari Excel dasturida 
chiqish uchun dastur yuqori chap tomonida joylashgan Office bosh menyusini 
tanlab(
), uning eng pastki qismidagi Выход из Excel buyrug`i tanlanadi. 
Exceldan tezkor chiqish uchun shu tugmada sichqoncha chap tugmasini ikki marta 
tez bosish ham yetarlidir.