Oltinchi bosqich.
TJ ni boshqaruvchi mikroprosessorlarning
tez ishlash qobilyati va
boshqa resurslarining oshishi hozirgi vaqtda boshqarishning intellektual tizimlarini yaratish
bosqichiga o`tish haqida so`z yuritish imkonini berdi. Bunday tizimlar ma‘lumotli
noaniqlik
sharoitlarida, ya‘ni korxonani daromad olishiga ta‘sir qiluvchi omillar haqidagi zaruriy
ma‘lumotlarni yetishmasligida korxonani boshqarishga oid natijaviy yechimlarni qabul qilishga
qodir.
Avtomatlashtirshning texnik vositalari iste‘mol qiluvchi energiya
turiga quyidagi asosiy
turlarga bo`linadi:
elektrtli texnik vositalar;
pnevmatik texnik vositalar;
gidravlik texnik vositalar.
Sanoat ishlab chiqarishida aralash turdagi texnik vositalar juda keng ishlatiladi. Bunday
texnik vositalar ikkita turli texnik vositalarni o`z ichiga oladi va kombinatsiyalashgan texnik
vositalar deb ataladi. Ushbu texnik
vositalarga elektropnevmatik, pnevmogidravlik hamda
elektrogidravlik texnik vositalarni misol qilish mumkin.
Texnik vosita komplekslari
Avtomatlashtirishning texnik vositalari ATV va asbob va avtomatlashtirsh vositalarining
Davlat
tizimi
(ADT)
lariga
ta`aluqli
umumiy
savollarni
o`rganish
zaruriyati
avtomatlashtirishning texnik vositalari ADTning ajralmas qismi hisoblanishini takidlaydi. ATV
ishlab chiqarishning sanoatlashgan va sanoatlashmagan soxalarida
information-boshqarish
tizimlarini amalga oshirish asosini tashkil qiladi. ADTning tashkil qilish tamoyillari ko`p
darajada texnologik jarayonlarni boshqarishning avtomatlashgan tizimlari texnik ta‘minotini
loyihalash bosqichi mohiyatini belgi laydi. O‘z navbatida, ADT asosini
texnik vositalarning
muammoli-taxminiy agregat komplekslari tashkil etadi.
Avtomatlashtirishning tipik vositalari texnikaviy,
apparatli, dasturiy-texnik va
umumtizimli bo`lishlari mumkin.
Avtomatlashtirishning texnik vositalariga quyidagilar tegishli:
Datchiklar;
Ijro mexanizmlari;
Rostlash organlari;
Aloqa liniyalari;
Ikkilamchi asboblar(ko`ratuvchi va qayd etuvchi);
Analog va raqamli rostlash qurilmalari;
Dasturiy-beruvchi bloklar;
Mantiqiy-buyruqli boshqarish qurilmalari;
Ma‘lumotlarni yig`ish va ularga birlamchi ishlov
berish hamda boshqarishning
texnologik ob‘ekti(BTO) holatini nazorat qilish moduli;
Galvanik yechim va signallarni me‘yorlashtirish modullari;
Signallarni bir shakldan boshqasiga o`zgartiruvchi qurilmalar;
Boshqarish signallarini ishlab chiqarish va qayd etish, indikatsiyalash, ma‘lumotlarini
ko`rsatish modullari;
Buferli hotira qurilmalari;
Dasturlashgan taymerlar;
Maxsus mo`ljallangan hisoblash qurilmalari;
Avtomatlashtirishning dasturiy-texnik vositalariga quyidagilar tegishli:
Analog-raqamli va raqamli-analog o`zgartirgichlar;