Mavzu: Fizik kimyoning zamonaviy muammolari. Zamonaviy fotofizika va fotokimyo bilan tanishish

Asosiy qonun
Fotokimyoviy reaksiyalarning asosiy qonuni Eynshteynning kvant ekvivalentlik qonunidir. Bu qonunga ko’ra yutilgan har bir foton (Pnhυ) bir molekulani o’zgartiradi, boshqacha qilib aytganda, nur ta’sirida ximiyaviy reaksiyaga kirishgan har bir molekula bir kvant energiyani yutadi. Molekulaning o’zgarishi ximiyaviy yoki fizik bo’lishi mumkin.
Isbot
 Shunday qilib, bir mol modda fotokimyoviy reaksiyaga kirishganda yutilgan nur energiyasining miqdori: N hc E N h  (1) bo’ladi, bu yerda N0 –avogadro soni; h-Plank konstantasi (erg.sek-1); υ-tebranish takrorligi (sek-1); λ-to’lqin uzunligi (sm); c-nur tezligi (sm.sek-1) 0 0
Asosiy qonunga boysinmaydigan qonunlar
Fotokimyo reaksiyalarning ko’pi Eynshteyn qonuniga bo’y sinadi. Lekin ba’zi reaksiyalarning bu qonunga bo’y sunmasligi aniqlangan. Bu xil reaksiyalardabir kvant energiyaning bir molekulani emas, bir necha molekulani reaksiyaga kiritganligi, ya’ni reaksiyaga kirishgan molekulalarning soni yutilgan kvantlar sonidan ko’pligi ma’lum bo’lgan. Shuning uchun kvant energiyasining molekulalarni reaksiyaga kiritish qobiliyati kvant hosili bilan o’lchanadi.
Kvant unumi
Yutilgan bir kvant energiya ta’sirida ximiyaviy reaksiyaga kirishgan molekulalarning soni kvant hosili deb ataladi, ya’ni: yuti annurningmolekulalarsoni reaksiyagakirishganmolekulalarningsoni =0,23. Kvant hosilining birdan kichik bo’lishi molekulalarning yutilgan energiyadan bir qismini yo’qotishi natijasidir, deb tushuntiriladi.N2+3H2 reaksiyada  - kvant hosili. Demak, kvant hosili birga teng bo’lsa, reaksiya Eynshteynning ekvivalentlik qonuniga bo’ysungan bo’ladi. Lekin, ba’zan kvant hosili birdan katta va birdan kichik bo’lishi mumkin. Masalan, 2NH3 bu yerda  lg Fotokimyo esa, yorug‘lik hodisalarini kimyoviy nuqtai nazardan o‘rganish bilan shug‘ullanishadi va asosan, lyuminessensiya bilan ish olib borishadi. Lyuminessensiya so‘zi ham, sezganingizdek, yorug‘lik bilan bog‘liq: u lotinchada lumen - «yorug‘lik» va escent - «sust» ma’nosidagi so‘zlardan yasalgan. Lyuminessensiyaning ikki xili mavjud. Bular – fluoressensiya va fosforoessensiya. Lotinchada fluo - «oqmoq», «quyilmoq» so‘zlarini ifodalaydi. Flumen, yoki, fluentum so‘zlari esa «oqim» ma’nosini beradi. Bu o‘zakni shuningdek, fluorit minerali nomida, hamda, flyuorografiya terminida uchratish mumkin. Lekin, lyuminofor so‘zi ham lotin va ham yunon tilidan olingan so‘zlardan yasalganligi bilan qiziq. Uning lumen qismi lotinchadan, phoros qismi esa yunonchadan olingan bo‘lib, mazkur termin, energiyaning turli ko‘rinishlarini yorug‘likka aylanishini ifodalash uchun qo‘llaniladi. «Lyuminofor» terminining so‘zma-so‘z aynan tarjimasi esa, «svetofor» degani bilan bir xil. Kimyoviy moddalar ichida ham, nomi mazkur terminga aloqadorlari mavjud. Masalan, 5- amino-2,3-digidroftalazin-1,4-dion moddasi oksidlanish jarayonida o‘zidan yorqin nur chiqarib, yorug‘lik taratadi. Shu sababli, uni fanda lyuminol deb ham yuritiladi. Smog - natijasi havoning katta miqdordagi ifloslanishi, ayniqsa, ko'mir yoqishdan tutundan gaz emissiyasi sanoat tarmoqlari yoki fabrikalar va mashinalar tomonidan ishlab chiqarilgan.
Ya'ni, smog - tomonidan ishlab chiqarilgan bulut atrof muhitning ifloslanishi va u bu nomni oladi, chunki u iflos bulutga o'xshaydi, ingliz tilidagi so'zlar aytilgan tumanga taxallus berish uchun hazil qilishni xohlaydi va ular so'zlarni birlashtirdilar. tutun (tutun) va tumanli (tuman).
Fotokimyoviy tutun qanday hosil qilinadi?
Endi, bu bulut yoki ifloslanish qanday sodir bo'lishini tushunish uchun men buni sodda tarzda tushuntirishga harakat qilaman.
The asosiy ifloslantiruvchi moddalar smog hosil qiluvchi azot oksidlari (NOx), ozon (O3), nitrat kislota (HNO3), nitratoatsetil peroksid (PAN), vodorod peroksid (H2O2), qisman oksidlangan organik birikmalar va ba'zi engil uglevodorodlar yoqilmagan, ammo men aytib o'tganimdek, avtomobillar uchun chiqarilgan. yuqorida.
Yana bir muhim omil quyosh nuri chunki bu bulut hosil bo'lishi uchun kimyoviy jarayonlarni boshlaydigan erkin radikallarni hosil qiladi.
NO2 tufayli, ba'zida to'q sariq rangda ko'rinishi mumkin normal kul rang. Eng xarakterli misollardan biri bu Xitoy yoki Yaponiya osmonidir.

Yuqorida aytib o'tilgan gazlarning to'planishi tutunga o'xshash "bulut" paydo bo'lishining sabablari bo'lib, bu davr bilan birlashganda Yuqori bosim, turg'un havoni keltirib chiqaradi tuman hosil qilish suv tomchilari bilan hosil bo'lish o'rniga, ifloslangan havodan iborat, natijada zararli, bezovta qiluvchi va ba'zi hollarda toksik atmosfera paydo bo'ladi.
Bularning barchasi ma'lum bo'lgan narsadir fotokimyoviy tutun bu shaharlarga xos bo'lgan va men ushbu maqolada alohida e'tibor qaratganim bilan bir qatorda ma'lumotli ma'lumotlar sifatida faqat xavfli tutun turi borligini izohlash uchun va bu oltingugurtli tutun.
Bu kislotali yomg'ir va tuman shaklida bo'lishi mumkin.
Atrof muhitga ta'siri
Shubhasiz bizda bir tomondan muhim narsa bor landshaftga ta'siri ikkita sababga ko'ra:

•