Mavzu: Fizikadan magnit maydonni tavsiflovchi kattaliklar



Yüklə 44,19 Kb.
səhifə1/5
tarix08.05.2023
ölçüsü44,19 Kb.
#109466
  1   2   3   4   5
Fizikadan magnit maydon magnit maydonni tavsiflovchi kattaliklar


Mavzu:Fizikadan magnit maydon magnit maydonni tavsiflovchi kattaliklar
Reja:
1. Magnit oqimi. Тokli o`tkazgichni magnit maydonda ko`chirishda bajarilgan ish.
2. Modalarning magniт хossalari
3. Elekтromagniт induksiya

В va a dS В vektorning dS sirt oqimi yoki magnit oqimi deganda

B=BndS (1)

Kattalik tushuniladi. Magnit induksiya vektorininng ixtiyoriy S sirt oraliq oqimi esa

ФB =тBndS (2) ifoda yordamida aniqlanadi. Bir jinsli magnit maydonda yassi sirt B vektorga perpendikulyar tarzda joylashgan bo`lsa(ya’ni

n


6-rasm-B=B=const bo`lgan holda), (2) quyidagi ko`rinishga ega bo`ladi;

ФB =B  S (3)

Mazkur munosabatdan foydalanib magnit oqimining SI dagi birligi-veber (Vb) ni aniqlash mumkin: 1 Vb -magnit induksiyasi

1Тl bo`lgan bir jinsli magnit maydonda maydon yo`nalishiga perpendikulyar ravishda joylashgan 1 m2 yuzli yassi sirtni teshib o`tadigan magnit oqimdir.

B uchun Gauss teoremasi quyidagicha ta’riflanadi: Magnit maydon induksiyasi vektorning ixtiriy shakldagi berk sirt oraliq oqimi nolga teng:

тBndS = 0 (4)

Mazkur teorema magnit induksiya chiziqlarining berk ekanligini, ya’ni berk sirt ichiga kirayotgan B chiziqlarining soni, sirtdan chiqayotgan B chiziqlarining soniga aynan tengligini ifodalaydi. dl uzunlikdagi tokli o`tkazgich bir jinsli magnit maydonda erkin ko`cha olish imkoniga ega bo`lsin. Bunday tajribani amalga oshirish uchun ikki metall sterjenni (9-rasm) tok manbaiga ulaylik. Sterjenlar ustiga ko`ndalang qilib joylashtirilgan dl uzunlikdagi o`tkazgichdan konturning o`zsaluvchi qismi sifatida foydalanish

mumkin. Bu tokli o`tkazgichga chizma tekisligiga perpendikulyar ravishda yo`nalgan magnit maydon tomonidan ta’sir etuvchi Amper kuchining qiymati dF=IBdl (1) bo`ladi.

Bu kuchning yo`nalishi dl elementning ko`chish yo`nalishi bilan mos tushganligi uchun bajarilgan ish

dA=dFdx=IBdldx (2)

7-rasmdan ko`rinishicha, dl elementning b masofaga ko`chishi tufayli konturning yuzi
d

7-rasmdS=dldx ga ortadi. Shuning uchun (2) ni quyidagi ko`rinishda yozish mumkin:

dA=IBdS =IdФ (3)

Bu ifodadagi dФ-kontur yuzining dS o`zgarish tufayli kontur yuzini

teshib o`tayotgan magnit oqimining o`zgarishidir. Boshqacha aytganda, konturning o`zgaruvchi dl element ko`chish davomida kesib o`tgan magnit oqimdir. Demak tokli o`tkazgichni magnit maydonida ko`chirishda bajariladigan ish.

dA=IBdS =IdФ

Nazorat savollari.


  1. Magnit maydoni va uni xarakterlovchi kattaliklar.


  2. Konturning magnit momenti.


  3. Magnit maydon induksiyasi, o`lchov birligi.


  4. Magnit induksiya chiziqlari va uning yo`nalishi.


  5. Magnit maydonlar superpozitsiya prinsipi.


  6. Bio-Savar-Laplas qonuni.


  7. Тo`g`ri tok magnit maydonining induksiyasi.


  8. Aylanma tok markazidagi magnit maydon induksiyasi.


  9. Solenoid markazidagi magnit maydon induksiyasi.


  10. Magnit maydonning tokli o`tkazgichga ta’siri. Amper kuchi.


  11. Magnit maydonni zaryadlangan zarraga ta’siri. Lorens kuchi.


  12. Siklik tezlatgichlar.Magnitogidrodinamik generator.


  13. Magnit oqimi.


  14. Тokli o`tkazgichni magnit maydonda ko`chirishda bajarilgan ish.






Yüklə 44,19 Kb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4   5




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin