Mavzu: Gongni saqlash va hisoblash usullari

xmlns:w="urn:schemas-microsoft-com:office:word"
xmlns="http://www.w3.org/TR/REC-html40">
Mavzu: Gongni saqlash va hisoblash usullari.
Darsning maqsadi: Chorvachilik xongni saqlash, zararsizlantirish, hisoblash usullari bilan tanishish va gorganish hisoblanadi.

Darsga kerakli kongni hisoblash formulalari, hayvonlar tomonidan ajratiladigan gongning hajmiy ogngxonaning chizmalari zarurdir.

Darsning mazmuni. Hayvonlar tomonidan ajratiladigan gojaligida mahalliy ugngning tarkibida usimliklar uchun zarur bong tarkibida har xil begona utlarning uruglar, hashoratlarning tuxumi juda koladi. Shuning uchun hayvonlar tomonidan ajratilgan goglib qolmaydi yalib qoladi. Molxonadagi hayvonlar tomonidan ajratilgan goyidagi usullarda saqlanadi.
1. Sovuq usul - bu usulda kunlik chiqarilayotgan gong orasida anaerob sharoit vujudga keladi. Golari usish va rivojlanishdan tuxtamaydi. Ammo azotli moddalar miqdori 40 %dan koladi. Lekin gong 4-5 kun davomida zichlanmaydi. Buning natijasida gong orasida + 600 - 700C gacha kutariladi. 5-6 kundan song zichlanib ustidan ikkinchi qavat tashlanadi. Bunda golib azotli moddalar miqdori sovuq usulga nisbatan 10 - 15 % gacha kam bolarining asosiy qismi nobud bojaliklarda issiq usulda gojalikda yuqumli va invazion kasalliklar uchragan paytda hayvonlar tomonidan ajratilgan goni mexanik, biologik, fizik va kimyoviy usullarda zararsizlantiriladi.
Chorvachilik fermalarida goriladi.
1. Er ustida nam ongxonaning chekka balandligi 25 - 30 sm kutarilgan bongxona. Bunda kotlavanning chuqurligi 0,5 - 1 m gacha bojalik hayvonlari va parrandalar tomonidan ajratilayotgan goyidagi usullar yordamida aniqlanadi;
1. Limmerman usuli - bu usulda bir sutkada 1 tonna ogngi qoyicha aniqlanadi.
X =
Bunda:
X = 1 tonna ogngi, kg hisobida.
= 1 tonna oglib ajraladi.
n = 1 tonna ogshaladigan toyorda oziqa berilganda va toshalganda bir sutkada bir tonna ogng ajratishi aniqlanadi.
Masalan: 1 tonna ogy - 48 kg, Chong ajratadi.
Pereturin usuli boqituvchilari olib borgan tekshirishlar natijasida 1 yilda 1 bosh hayvon qong ajratishi aniqlangan.
Qoramol - 10 tonna, Otlar - 7 tonna
Qochqa - 1,2 tonna
Tovuq - 5,5 kg, Grdak - 8,5 kg, Kabutar - 2,7 5kg
Golchamlarini hisoblash paytida 1 m3 hajmdagi goirlikka ega ekanligi eng bong bong boliq chirigan goim sigir, 20 boshi 600 kg bugim sigirdir. Hayvonlar 90 kun qish paytida molxonada saqlanadi. 1m3 goirligi 700 kg. Shu hayvonlar tomonidan ajratilayotgan gongxona quring.
Hisoblash tartibi.
1. Molxonadagi jami hayvonlarning tirik ogirligi jami bosh soniga kupayti-riladi.
a) 100 bosh x 500 kg = 50000 kg
b) 20 bosh x 600 kg = 12000 kg
v) 80 bosh x 550 kg = 44000 kg
Jami hayvonlarning tirik ogyicha bir tonna ogng miqdori aniqlanadi.
X = X ==
Molxonadagi jami hayvonlar tomonidan 1 sutkada chiqarilayotgan gong ajratadi.
Jami hayvonlarning 90 kun davomida ajratgan gongini hajmiy ogng 700kg yoki 0,7 t
Xm3 572,4 tonna
Xm3 = 817,7 m3
Jami qish davomida chiqariladigan gongning hajmiy ogng, shu miqdorga qarab goz xoxishimizcha olinadi.
Gongxonaning ustki eni - 8 m
Gongxonaning hajmi va uzunligi qongxonaning umumiy yuzasi topiladi Sum=Strap +Suchb =7+8 = 15 m2
g) Kotlovanning yuzasi hajmga aylantiriladi.
V = 15 m2 x 1 m = 15 m3
d) Gongning jami hajmiy ogngxonaning hajmiga bongxona qurilishi zarur, chunki birinchisi tulsa, keyin ikkinchisi tuldiriladi. Navbati bilan tozalab turiladi. Shuning uchun misoldagi hayvonlar tomonidan ajratilgan gongxona qurish zarur. Bu paytda hamma gongxonalar fermadan 100 - 200 m, aholi punktlaridan esa kamida 500 m uzoqlikda quriladi. Kasallangan hayvonlarning goydirish usullarida zararsizlantiriladi.
Nazorat savollari:
Qishloq xongning ahamiyati
Gongni zararsizlantirish usullarini ayting.
Gongdan tozalash usullarini ayting
Gongxonaning hajmi qanday aniqlanadi.
http://fayllar.org